Συνέντευξη στις Ελένη Μπότα και Βάσω Αγγελέτου
Στα πρόσφατα οφέλη από την εξαγορά της Άκτωρ, καθώς και στη στρατηγική συνεργασία που ανακοίνωσε πρόσφατα µε τη ΔΕΗ, µε στόχο την ανάπτυξη επενδύσεων σε ανανεώσιµες πηγές ενέργειας δυνητικής αξίας 1 δισ. ευρώ, αναφέρθηκε σε συνέντευξη που παραχώρησε στο "Forbes Greece" ο αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Intrakat, Αλέξανδρος Εξάρχου.
Ο κ. Εξάρχου ανέδειξε το µείζον ζήτηµα της έκδοσης εγγυητικών, η οποία επιβαρύνει δυσανάλογα τους εργολάβους δηµοσίων έργων, προτείνοντας την κατάργηση της εν λόγω υποχρέωσης, που λειτουργεί ως τροχοπέδη στην υλοποίηση κρίσιµων έργων. Εάν, ωστόσο, κριθεί αναγκαία η προσκόµισή τους, επισηµαίνει ο ίδιος, θα µπορούσαν να κατατίθενται σε ειδικό δεσµευµένο λογαριασµό, όπως συµβαίνει και σε µεγάλα έργα του εξωτερικού, ούτως ώστε οι προκαταβολές να διοχετεύονται πραγµατικά στα έργα εκείνα για τα οποία είχαν αρχικά χορηγηθεί.
Όπως εξηγεί, αυτή η ιδέα είναι ιδιαιτέρως επίκαιρη, καθώς, την ώρα που επίκεινται τα µεγάλα έργα του Ταµείου Ανάκαµψης και Ανασυγκρότησης, οι τράπεζες δυσκολεύονται ολοένα και περισσότερο να εκδώσουν εγγυητικές επιστολές, ανεξάρτητα από τη χρηµατοοικονοµική κατάσταση του κατασκευαστή, εξαιτίας του βαρέος ρυθµιστικού περιβάλλοντος που διέπει τη λειτουργία τους και ταυτίζει την εγγυοδοσία µε δανεισµό. "Χρειάζεται µια νοµοθετική λύση η οποία θα βοηθήσει όλα τα µέρη να κάνουν τη δουλειά τους πιο γρήγορα", υπογραµµίζει ο CEO της Intrakat.
Για σηµαντικές εξελίξεις στον τραπεζικό κλάδο προϊδέασε, επίσης, ο κ. Εξάρχου αναφερόµενος στην επικείµενη συγχώνευση Attica Bank - Παγκρήτιας, δεδοµένου ότι η Thrivest −στην οποία µετέχει µαζί µε τους επιχειρηµατίες Δηµήτρη Μπάκο και Γιάννη Καϋµενάκη− κατέχει µετοχικό ποσοστό και στις δύο µη συστηµικές τράπεζες.
Ειδικότερα για την κρίσιµη αύξηση µετοχικού κεφαλαίου, η οποία προγραµµατίζεται για τον προσεχή Σεπτέµβριο, ο κ. Εξάρχου ξεκαθάρισε ότι η Thrivest "θα συµµετάσχει έµπρακτα και αποφασιστικά και φιλοδοξεί όχι µόνο να καταστήσει τον πέµπτο πυλώνα πραγµατικότητα, αλλά και να οικοδοµήσει µια challenger bank, που θα τονώσει τον ανταγωνισµό στην ελληνική τραπεζική αγορά". "Στόχος µας είναι ο νέος οργανισµός να έχει χαµηλό δείκτη µη εξυπηρετούµενων δανείων της τάξης του 3% και ικανά κεφάλαια που θα χρηµατοδοτήσουν τις ελληνικές µικροµεσαίες επιχειρήσεις", αποκάλυψε ο ίδιος µιλώντας στο "Forbes Greece".
Μετά την εξαγορά της Άκτωρ, ο Όµιλος Intrakat έχει γίνει ένας από τους µεγαλύτερους κατασκευαστικούς οµίλους στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Ποια είναι τα σχέδιά σας για την περαιτέρω ισχυροποίησή του σε Ελλάδα και εξωτερικό;
Έχουµε έναν ιδιαίτερα φιλόδοξο σχεδιασµό για την ανάπτυξή µας σε Ελλάδα και Ν.Α. Ευρώπη. Η εξαγορά της Άκτωρ µάς έδωσε το απαραίτητο µέγεθος και την απαιτούµενη κλίµακα ώστε να υλοποιούµε ταυτόχρονα πολύ µεγάλα έργα υποδοµής, τα οποία υπόσχονται όχι µόνο να βελτιώσουν την καθηµερινότητα των πολιτών, αλλά και να συµβάλουν ευρύτερα στην οικονοµική ανάπτυξη.
Επιπλέον, η οικονοµική συγκυρία είναι τέτοια, που δηµιουργεί σηµαντικές ευκαιρίες µπροστά µας, χάρη στα επικείµενα και εν εξελίξει έργα του Ταµείου Ανάκαµψης. Ενώ είναι αξιοσηµείωτο ότι συµµετέχουµε σε µια σειρά διαγωνισµών για έργα ΣΔΙΤ που µας ενδιαφέρουν θερµά, καθώς υπόσχονται επαναλαµβανόµενα έσοδα. Παρόµοιο είναι και το ενδιαφέρον µας για τα έργα παραχώρησης.
Παράλληλα, ξεκινάµε να υλοποιούµε τη στρατηγική µας συνεργασία µε τη ΔΕΗ, µε στόχο να προχωρήσουµε στην ανάπτυξη επενδύσεων σε ΑΠΕ, δυνητικής αξίας 1 δισ. ευρώ, ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσουµε και το χαρτοφυλάκιο της αποθήκευσης ενέργειας – ένα αντικείµενο το οποίο παρουσιάζει τεράστιο ενδιαφέρον και ακολουθεί τις διεθνείς εξελίξεις στην ενέργεια.
Μια αγορά προτεραιότητας είναι για εµάς η Ρουµανία, όπου έχουµε αναλάβει την υλοποίηση πάρα πολύ σηµαντικών και µεγάλων συγκοινωνιακών έργων. Η Ρουµανία αναπτύσσεται δυναµικά, πιστεύουµε πάρα πολύ στις προοπτικές της και είµαστε σίγουροι ότι η καλή µας τοποθέτηση στη χώρα αυτή, µε ανεκτέλεστο περίπου 1,2 δισ. ευρώ, θα µας επιτρέψει να αναπτυχθούµε περαιτέρω.
Ο νέος όµιλος, του οποίου ηγείστε, έχει ξεπεράσει σε ανεκτέλεστο υπόλοιπο τα 5 δισ. ευρώ. Ποια είναι εκείνα τα εχέγγυα που διασφαλίζουν ότι θα υλοποιήσετε ανεµπόδιστα τα έργα αυτά;
Από την πρώτη στιγµή που αναλάβαµε τη διοίκηση της Άκτωρ, τον Νοέµβριο 2023, ξεκινήσαµε έναν αγώνα δρόµου προκειµένου τα έργα της θυγατρικής µας να µπουν σε τροχιά ολοκλήρωσης. Παράλληλα, έργα νέας γενιάς, τα οποία σχεδιάστηκαν και δηµοπρατήθηκαν σε περιβάλλον ανάπτυξης, θα βελτιώσουν σηµαντικά τη λειτουργική µας κερδοφορία και θα συµβάλουν στην ενίσχυση της χρηµατοοικονοµικής µας θέσης.
Με βάση την έως τώρα πορεία µας, είµαστε βέβαιοι ότι το ανεκτέλεστό µας θα αυξηθεί ακόµα περισσότερο, δεδοµένου ότι επίκεινται νέα και πολύ µεγάλα έργα που είναι στον ορίζοντα. Εµείς διαθέτουµε την τεχνική δυνατότητα, την εµπειρία, την τεχνογνωσία και τη χρηµατοοικονοµική επάρκεια για να υλοποιήσουµε εµπρόθεσµα τα έργα που αναλαµβάνουµε και αυτό είναι κάτι που δεν µας φοβίζει.
Υπάρχουν, βέβαια, και ορισµένοι αστάθµητοι παράγοντες που δοκιµάζουν τη διαδικασία παραγωγής των έργων. Εµείς λέµε ότι θα πρέπει να καταργηθούν οι προκαταβολές στα δηµόσια έργα (ώστε να µην επιβαρύνεται και ο εργολάβος µε την έκδοση εγγυητικών) ή, εάν είναι απαραίτητο αυτές να χορηγούνται, να κατατίθενται σε ειδικό, δεσµευµένο λογαριασµό, όπως συµβαίνει και σε µεγάλα έργα του εξωτερικού, µε στόχο οι προκαταβολές να διοχετεύονται πραγµατικά στα έργα εκείνα για τα οποία είχαν αρχικά χορηγηθεί.
Αυτή η ιδέα είναι ιδιαιτέρως επίκαιρη, καθώς, την ώρα που επίκεινται τα µεγάλα έργα του Ταµείου Ανάκαµψης, οι τράπεζες δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να εκδώσουν εγγυητικές επιστολές, ανεξάρτητα από τη χρηµατοοικονοµική κατάσταση του κατασκευαστή, εξαιτίας του βαρέος ρυθµιστικού περιβάλλοντος που διέπει τη λειτουργία τους και ταυτίζει την εγγυοδοσία µε δανεισµό. Άρα, χρειάζεται µια νοµοθετική λύση που θα βοηθήσει όλα τα µέρη να κάνουν τη δουλειά τους πιο γρήγορα.
Επίσης, είναι γνωστό ότι τα µεγάλα έργα πάσχουν από κάποια διαχρονικά προβλήµατα, όπως οι καθυστερήσεις στις αδειοδοτήσεις και τις απαλλοτριώσεις, η γραφειοκρατία και οι προβληµατικές µελέτες. Όλα αυτά έχουν επίπτωση στα έργα και έχουν, φυσικά, και επίπτωση στη δουλειά µας. Είναι η ώρα το κράτος να κάνει και αυτό τα δικά του άλµατα, να υπερνικήσει παθογένειες του παρελθόντος και να συµβάλει στον κοινό στόχο της ανάπτυξης υποδοµών νέας γενιάς, χάριν της ανάπτυξης και του κοινωνικού συνόλου. Θεωρούµε ότι η Πολιτεία έχει αντιληφθεί τη σηµασία των µεγάλων έργων στην οικονοµία και πιστεύουµε ότι θα δούµε περαιτέρω µέτρα προς την κατεύθυνση αυτή, διότι το βασικό ζητούµενο όλο δεν πρέπει να είναι µόνο το πώς θα απορροφηθούν τα κονδύλια, αλλά κυρίως το πώς θα εκτελεστούν τα έργα.
Ένα άλλο επενδυτικό όχηµα όπου είστε µαζί µε τους Δηµήτρη Μπάκο και Γιάννη Καϋµενάκη είναι η Thrivest Holding, η οποία έχει πραγµατοποιήσει σηµαντικές επενδύσεις και στον τραπεζικό κλάδο. Έχει εξαγοράσει µετοχικά µερίδια στην Attica Bank και την Παγκρήτια, οι οποίες µάλιστα αναµένεται να συγχωνευτούν εντός του έτους. Σε ποιο σηµείο βρίσκεται αυτό το απαιτητικό project και ποιο είναι το χρονοδιάγραµµα έως τη συγχώνευση;
Το όραµά µας για τον πέµπτο τραπεζικό πυλώνα βρίσκεται σε ένα πολύ προχωρηµένο στάδιο εν όψει της ολοκλήρωσης της ένταξης στον "Ηρακλή 3", που θα λειτουργήσει καταλυτικά για την εξέλιξη του εγχειρήµατός µας. Η θέσπιση του "Ηρακλή 3" δεν ήταν ούτε αυτονόητη ούτε εύκολη προσπάθεια και απαιτήθηκε πολύς κόπος και από πολλές πλευρές ώστε να φτάσουµε στη δηµιουργία του. Μια κατάλληλη χρηµατοοικονοµική ισορροπία στο εγχείρηµα αυτό θα επιταχύνει και την πορεία της συγκρότησης του πέµπτου πυλώνα. Το σίγουρο είναι ότι κινούµαστε εντός χρονοδιαγράµµατος και πιστεύουµε ότι ο πέµπτος πυλώνας θα γίνει σύντοµα πραγµατικότητα, ευελπιστώντας οι απαραίτητες ενέργειες να έχουν ολοκληρωθεί εντός του 2024.
Για να προχωρήσουν οι δύο τράπεζες σε συγχώνευση, θα πρέπει πρώτα να εξυγιανθούν από τα κόκκινα δάνεια που έχουν σήµερα στους ισολογισµούς τους. Η ένταξη στον "Ηρακλή", όµως, προϋποθέτει σηµαντικά κεφάλαια, τα οποία σήµερα οι δύο τράπεζες δεν διαθέτουν. Ποια είναι η θέση σας ως µετόχου εν όψει της αναγκαίας αύξησης µετοχικού κεφαλαίου τούς επόµενους µήνες;
Τα θέµατα που αντιµετώπιζαν οι δύο τράπεζες ήταν εξαρχής γνωστά και δεν θα είχαµε εµπλακεί εάν δεν ήµασταν πεπεισµένοι για τις προοπτικές του εγχειρήµατος. Είναι γεγονός ότι η µεταβίβαση µη εξυπηρετούµενου χρέους στον "Ηρακλή 3" είναι ένα απαραίτητο βήµα, αλλά όχι και το µόνο. Θα απαιτηθούν και άλλες αποφασιστικές ενέργειες και η αύξηση µετοχικού κεφαλαίου είναι η σηµαντικότερη εξ αυτών. Όπως έχουµε πει δηµόσια και στο παρελθόν, εάν η συγχώνευση αυτή συνοδευτεί από χαµηλό δείκτη µη εξυπηρετούµενων δανείων, τότε θα µιλάµε για µια νέα, "καθαρή" και ισχυρή τράπεζα. Η Thrivest θα συµµετάσχει στη διαδικασία αυτή έµπρακτα και αποφασιστικά και φιλοδοξεί όχι µόνο να καταστήσει τον πέµπτο πυλώνα πραγµατικότητα, αλλά και να οικοδοµήσει µια challenger bank, που θα τονώσει τον ανταγωνισµό στην ελληνική τραπεζική αγορά. Στόχος µας είναι ο νέος αυτός οργανισµός να έχει χαµηλό δείκτη µη εξυπηρετούµενων δανείων της τάξης του 3% και ικανά κεφάλαια που θα χρηµατοδοτήσουν τις ελληνικές µικροµεσαίες επιχειρήσεις.
Ποιο είναι το όραµά σας για τη νέα, υγιή τράπεζα που θα προκύψει; Πιστεύετε ότι υπάρχει χώρος στην αγορά για τον πέµπτο τραπεζικό πυλώνα και, εάν ναι, ποιος είναι αυτός; Ποια είναι η στρατηγική σας;
Βεβαίως και υπάρχει χώρος στην αγορά αυτή. Εάν δεν βλέπαµε την ευκαιρία, δεν θα είχαµε εµπλακεί ποτέ στο εγχείρηµα του πέµπτου πυλώνα. Η µεγάλη πλειονότητα των ελληνικών επιχειρήσεων αποτελείται από µικροµεσαίες επιχειρήσεις που σήµερα στερούνται την πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισµό και τις πιστώσεις, µε ελάχιστες εξαιρέσεις. Αυτό είναι ένα θέµα το οποίο πλήττει ουσιαστικά την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη της οικονοµίας, δεδοµένου του αποτυπώµατος που έχουν οι επιχειρήσεις αυτές στη χώρα. Έτσι, εµείς πιστεύουµε ότι µε τον πέµπτο πυλώνα θα "ξεκλειδώσουµε" µια αγορά, εξυπηρετώντας το αναπτυξιακό όραµα της χώρας και τη µεγέθυνση της οικονοµίας της.
Θεωρείτε ότι το οικονοµικό περιβάλλον της χώρας αυτή την περίοδο ευνοεί τις επενδύσεις; Και ποιες είναι εκείνες οι παθογένειες που µπορούν να επιδράσουν απαγορευτικά σε αυτή την κατεύθυνση;
Το οικονοµικό περιβάλλον είναι σίγουρα το καλύτερο των τελευταίων 20 ετών και όλες οι τελευταίες εξελίξεις (όπως το Χρηµατιστήριο, η επενδυτική βαθµίδα, το ΑΕΠ, οι εκτιµήσεις των αναλυτών κτλ.) υποδηλώνουν ότι τα επόµενα χρόνια θα είναι µια περίοδος ουσιαστικής ανάπτυξης της οικονοµίας, την οποία χρειάζεται η χώρα. Αυτό είναι κάτι που δεν το αρνείται κανείς − ακόµα και οι πλέον καχύποπτοι το παραδέχονται. Και αποτελεί µια κατάκτηση πρωτίστως του ελληνικού λαού, που κατέβαλε επίπονες προσπάθειες κατά την προηγούµενη δεκαετία, επιτυγχάνοντας την εξισορρόπηση και την αναδίπλωση της οικονοµίας.
Αυτό είναι το υπέδαφος που χαρακτηρίζει τις επενδύσεις που υλοποιούνται σήµερα σε πεδία όπως, π.χ., οι κατασκευές, ο τουρισµός και οι ψηφιακές τεχνολογίες. Ωστόσο πιστεύω ότι πρέπει να γίνουν πολλά ακόµα. Χρειάζεται ένα ακόµα µεγαλύτερο επενδυτικό κύµα για µια πιο διατηρήσιµη ανάπτυξη και τη διάχυση των οφελών της στην κοινωνία.
Για το άλµα αυτό της Ελλάδας απαιτείται ο οριστικός ενταφιασµός διαφόρων παθογενειών που συνδέονται µε το κράτος και τους θεσµούς, όπως η ταχύτητα στην απονοµή της δικαιοσύνης, η γραφειοκρατία και τα αδειοδοτικά εµπόδια και η θεσµική ασυνέχεια − όλα τους παράγοντες που λειτουργούν επιβαρυντικά για τις εγχώριες και ξένες επενδύσεις. Πρέπει να εκµεταλλευτούµε αυτό το momentum που έχει δηµιουργηθεί και να το αξιοποιήσουµε στο έπακρο, όσο το διεθνές περιβάλλον παραµένει στοιχειωδώς σταθερό. Μονάχα µια διεθνής κρίση µείζονος σηµασίας θα µπορούσε να αναστείλει ή να επιβραδύνει αυτή την αναπτυξιακή προσπάθεια.
Εκτός του κατασκευαστικού κλάδου, ο οποίος προφανώς και θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο τα επόµενα χρόνια στη χώρα, εντοπίζετε άλλους κλάδους που έχουν ευκαιρίες και θα µπορούσαν να συµβάλουν στην ανάπτυξη της οικονοµίας;
Για εµάς ο χώρος της ενέργειας έχει τεράστιο ενδιαφέρον και είναι ένας τοµέας στον οποίο επενδύουµε ενεργά. Επιλέξαµε στρατηγικά να το κάνουµε µαζί µε τον πλέον έµπειρο και ισχυρό παίκτη της αγοράς −τον όµιλο της ΔΕΗ−, προωθώντας πολύ µεγάλες επενδύσεις που δυνητικά µπορούν να είναι ύψους 1 δισ. ευρώ, οι οποίες θα βοηθήσουν την πράσινη µετάβαση της Ελλάδας.
Όλα αυτά είναι και πολύ επίκαιρα υπό το πρίσµα της κλιµατικής αλλαγής. Παράλληλα, µας ενδιαφέρει πάρα πολύ ο τοµέας της αποθήκευσης ενέργειας, στον οποίο προωθούµε επενδύσεις ισχύος 1 GW. Πρόκειται για µια νέα τεχνολογία, χωρίς την οποία οι ΑΠΕ δεν µπορούν να λειτουργήσουν κανονικά και να φέρουν τις σωστές αποσβέσεις κεφαλαίου. Επιπλέον, µε την αποθήκευση διασφαλίζουµε ότι η ενέργεια δεν θα πηγαίνει χαµένη. Δηλαδή, µιλάµε για µια τεχνολογία που θα συµβάλει στην ενεργειακή αυτάρκεια και ανεξαρτησία της Ελλάδας.
Παράλληλα, δεν θα σταµατήσουµε να αναζητούµε επιχειρηµατικές ευκαιρίες σε τοµείς όπως το real estate, ο τουρισµός, η τεχνολογία κ.ά.
Φωτογράφηση: Φώτης Σαµαρίδης