Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου
Τον αποκαλούν "Βασιλιά του Χαλκού" και όχι άδικα. Ο Αριστοτέλης Μυστακίδης, δισεκατομμυριούχος έμπορος μετάλλων με διπλή ιθαγένεια - Ελληνική και Βρετανική - , έχει γράψει τη δική του ιστορία στον παγκόσμιο χάρτη των commodities. Πλέον, ο "Telis", όπως είναι ευρέως γνωστός στον κόσμο των διεθνών αγορών, στρέφει το βλέμμα του στη Θεσσαλονίκη και αναλαμβάνει έναν νέο ρόλο: Αυτόν του ανθρώπου πίσω από την κατασκευή της νέας Τούμπας, προσφέροντας τη στήριξή του στον αγαπημένο του ΠΑΟΚ και στην πόλη από την οποία κατάγεται.
Στην ετήσια λίστα του Forbes με τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο για το 2025, ο Τέλης Μυστακίδης συγκαταλεγόταν ανάμεσα στους εννέα Έλληνες δισεκατομμυριούχους, καταλαμβάνοντας την 1.219η θέση παγκοσμίως, με εκτιμώμενη περιουσία 2,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ήταν ο πέμπτος πλουσιότερος Έλληνας, πίσω από τους Μαρία Αγγελικούση, Βαγγέλη Μαρινάκη, Γιώργο Οικονόμου και Γιώργο Προκοπίου. Σύμφωνα με το Forbes, η περιουσία του σήμερα διαμορφώνεται στα 2,9 δισεκατομμύρια δολάρια, τοποθετώντας τον στην 1.293η θέση παγκοσμίως, ενώ το 2022 είχε φτάσει έως και τα 3,6 δισ. δολάρια.
Από τη Ρώμη στο LSE
Με ρίζες από τη Θεσσαλονίκη αλλά γεννημένος το 1962 στη Ρώμη, ο Μυστακίδης μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον με διεθνείς επιρροές, καθώς ο πατέρας του ήταν θαλάσσιος βιολόγος στα Ηνωμένα Έθνη. Μετακόμισε στην Αγγλία για να φοιτήσει σε οικοτροφείο στο Έσσεξ και στη συνέχεια σπούδασε στο London School of Economics.
Ξεκίνησε την καριέρα του στη Cargill, τη μεγαλύτερη εταιρεία αγροτικών εμπορευμάτων παγκοσμίως, όπου εργάστηκε επί έξι χρόνια στον τομέα των μη σιδηρούχων μετάλλων, φτάνοντας να διευθύνει το trading αλουμινίου. Ακολούθησε σύντομη θητεία στη χρηματιστηριακή μετάλλων Credit Lyonnais Rouse.
Το καθοριστικό βήμα έγινε το 1993, όταν εντάχθηκε στη Marc Rich & Co. - εταιρεία που σύντομα μετασχηματίστηκε σε Glencore μετά από ένα εσωτερικό management buyout, καθώς ο ιδρυτής υποχρεώθηκε να αποχωρήσει, αντιμετωπίζοντας διάφορα προβλήματα νομικής υφής. Ο Μυστακίδης ξεκίνησε τότε να συγκεντρώνει μετοχές - ένα trade που αποδείχθηκε καθοριστικό για την πορεία του.
Μαζί με τον Ντάνιελ Ματέ, ανέλαβαν το trading μολύβδου και ψευδαργύρου, ενώ το 2000 έγιναν επικεφαλής του τμήματος. Το 2002, με την ανάληψη της ηγεσίας της Glencore από τον Ιβάν Γκλάσενμπεργκ, προστέθηκε στην ευθύνη τους και ο χαλκός. Στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης, απέλυσαν το 75% των traders του τμήματος, αλλά με την άνοδο της Κίνας και την εκβιομηχάνισή της, οι τιμές εκτοξεύτηκαν και το τμήμα χαλκού έγινε το πλέον κερδοφόρο της εταιρείας.
Billionaire εν μια νυκτί
Το 2011, η Glencore μπήκε στο χρηματιστήριο του Λονδίνου και του Χονγκ Κονγκ με αποτίμηση 60 δισ. δολαρίων. Ο Μυστακίδης, με ποσοστό 6,9%, είδε τη μετοχική του αξία να φτάνει τα 3,5 δισ. δολάρια. Μέσα σε ένα βράδυ έγινε ο δεύτερος πλουσιότερος Έλληνας.
Μετά την εξαγορά της Xstrata το 2013, ο Μυστακίδης ανέλαβε και την παραγωγή εκτός από το trading χαλκού. Ακολουθώντας επιθετική στρατηγική, περιόρισε περισσότερες από 1.000 θέσεις εργασίας στα ορυχεία της Αυστραλίας, αυξάνοντας παράλληλα τα κέρδη της Glencore, ακόμη και σε περιόδους πτώσης των τιμών.
Οι σκιές του Κονγκό
Καθώς η Glencore ενίσχυε τη θέση της στις αγορές χαλκού, ο Μυστακίδης επικεντρώθηκε στην απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, κυρίως ορυχείων στο Κονγκό. Ωστόσο, η θυγατρική Katanga Mining, μέσω της οποίας η Glencore διαχειρίζεται τα συμφέροντά της στην περιοχή, βρέθηκε στο στόχαστρο εσωτερικής έρευνας. Διαπιστώθηκαν "σοβαρές αδυναμίες" στους μηχανισμούς λογιστικού ελέγχου και υπερεκτιμήσεις στην παραγωγή και τα αποθέματα χαλκού.
Το 2017, ο Μυστακίδης παραιτήθηκε από το Δ.Σ. της Katanga. Παράλληλα, οι σχέσεις της Glencore με τον Ισραηλινό επιχειρηματία Νταν Γκέρτλερ, συνέβαλαν στην αύξηση της πίεσης γύρω από τις δραστηριότητες στο Κονγκό. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ ξεκίνησε έρευνα στις συναλλαγές της Glencore στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, ενώ, το 2018, οι καναδικές ρυθμιστικές αρχές απαγόρευσαν στον Μυστακίδη να ασκεί καθήκοντα διευθυντή σε εισηγμένες εταιρείες λόγω παραβίασης κανόνων συμμόρφωσης, επιβάλλοντάς του και πρόστιμο.
Την ίδια χρονιά, ο Μυστακίδης αποχώρησε από τη Glencore, παραμένοντας, ωστόσο, μέτοχος. Η αποχώρηση μάλιστα έπεσε σαν βόμβα στην επικαιρότητα, με το Bloomberg να αναφέρει ότι η έξοδος του επιχειρηματία από την Glencore είναι "το πιθανό τέλος της βασιλείας του", κάτι που η μετέπειτα πορεία του διαψεύδει.
Στροφή σε ναυτιλία, real estate και τράπεζες
Μετά την αποχώρησή του από την Glencore, ο Αριστοτέλης Μυστακίδης ξεκίνησε να διαμορφώνει ένα ευρύ και διαφοροποιημένο επενδυτικό χαρτοφυλάκιο, επικεντρωμένο στη ναυτιλία, την αγορά ακινήτων και τις τράπεζες.
Στη ναυτιλία εισήλθε το 2021, πραγματοποιώντας σημαντική επένδυση στην Union Maritime, ναυτιλιακή εταιρεία με έδρα το Λονδίνο. Η εταιρεία δραστηριοποιείται κυρίως στον τομέα των δεξαμενόπλοιων, αλλά έχει επεκταθεί και στη μεταφορά χύδην ξηρού φορτίου.
Από το 2021, επεκτείνει διαρκώς το real estate χαρτοφυλάκιό του τόσο στην Ελλάδα όσο και σε αγορές όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Στις ΗΠΑ, σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι επενδύσεις του ξεπερνούν το μισό δισεκατομμύριο δολάρια.
Το 2015, ο Μυστακίδης αγόρασε ένα διώροφο διαμέρισμα για πάνω από 46 εκατομμύρια λίρες στην αριστοκρατική Μπελγκράβια του Λονδίνου, σχεδιασμένο από τους Christian και Nick Candy, το οποίο τότε ήταν ένα από τα πιο ακριβά ακίνητα που πουλήθηκαν ποτέ στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ισχυρό αποτύπωμα στην Ελλάδα
Παρά το γεγονός ότι κατοικεί μόνιμα στο Τσουγκ της Ελβετίας, ο Μυστακίδης διατηρεί στενούς δεσμούς με την Ελλάδα, την οποία επισκέπτεται τα καλοκαίρια, περνώντας τις διακοπές του στην εξοχική κατοικία που διατηρεί στη Χαλκιδική.
Στο πλαίσιο της σχέσης του με τη χώρα, κατέθεσε το 2023 το ποσό των 2 εκατ. ευρώ στον ειδικό λογαριασμό ενίσχυσης των πληγέντων της Θεσσαλίας.
Η πρώτη δημόσια αναφορά του ονόματός του στα ελληνικά επιχειρηματικά δρώμενα καταγράφεται το 2013, όταν είχε συναντηθεί με τον τότε πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, εκφράζοντας ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Ελλάδα και στήριξη της προσπάθειας ανάκαμψης της οικονομίας. Την ίδια χρονιά, συμμετείχε στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Εθνικής Τράπεζας.
Αργότερα, είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον και για την εξαγορά της ΛΑΡΚΟ. Επίσης, μέσω της Glencore, είχε συμφωνήσει με τον Ευάγγελο Μυτιληναίο για την προμήθεια 75.000 τόνων αλουμινίου από την Aλουμίνιον της Ελλάδος. Η Glencore του Μυστακίδη είχε ενδιαφερθεί επίσης για τα ΕΛΠΕ, ενώ βρέθηκε να είναι ένας εκ των μετόχων της Philosofish.
Το 2021, μαζί με τον Αμερικανό δισεκατομμυριούχο Τζον Πόλσον, επένδυσε στην Τράπεζα Πειραιώς, αποκτώντας ποσοστό 5,14%, ενώ, πιο πρόσφατα, τον Απρίλιο του 2024, απέκτησε τον έλεγχο της Aegean Baltic Bank (ABBank), αγοράζοντας το 48% των μετοχών.
Το 2023, η εταιρεία ΝΙΜΤΕΝΚΟ Α.Ε. (συμφερόντων Μυστακίδη) απέκτησε το ιστορικό νεοκλασικό ακίνητο Ρούσβελτ στη Θεσσαλονίκη, ένα εμβληματικό κτίριο στη συμβολή των οδών Ιωνος Δραγούμη, Μητροπόλεως και Ρογκότη, αντί 6,2 εκατ. ευρώ. Ιδιοκτησίας Μυστακίδη είναι από το 2021 και το ακίνητο του πεντάστερου boutique city resort "Hotel Nikopolis", κοντά στο αεροδρόμιο Μακεδονία. Είχε προηγηθεί δικαστική διαμάχη με τον προηγούμενο ιδιοκτήτη, ενώ, πλέον το ξενοδοχείο (September Hotel), το διαχειρίζεται η HotelBrain.
Παρά την οικονομική του επιφάνεια και τις επενδυτικές του κινήσεις, ο Αριστοτέλης Μυστακίδης διατηρεί χαμηλό προφίλ. Αποφεύγει τη δημοσιότητα, ενώ η προσωπική του ζωή παραμένει αυστηρά ιδιωτική. Είναι παντρεμένος, έχει ένα παιδί και ζει στην Ελβετία.
Η αγάπη για τον ΠΑΟΚ και η "κόντρα" με τον Σαββίδη
Την ίδια στιγμή, η βαθιά του αγάπη για τον ΠΑΟΚ είναι γνωστή. Και αυτή η αγάπη, τις τελευταίες μέρες, πήρε μια πιο ουσιαστική, σχεδόν ιστορική μορφή.
Ο επιχειρηματίας εξέφρασε τη δέσμευσή του να χρηματοδοτήσει εξ ολοκλήρου, με ίδια κεφάλαια, την κατασκευή του νέου γηπέδου του ΠΑΟΚ στην Τούμπα - ένα γήπεδο προδιαγραφών UEFA, αντάξιο της ιστορίας αλλά και του μέλλοντος του συλλόγου. Η πρωτοβουλία αυτή, που ανακοινώθηκε επίσημα από τον ΑΣ ΠΑΟΚ, παρουσιάστηκε ως καρπός πολύμηνων και εντατικών συζητήσεων με ανθρώπους του Ερασιτέχνη, που κινητοποιήθηκαν μετά τις αφόρητες - όπως αναφέρθηκε - πιέσεις των φιλάθλων να προχωρήσει επιτέλους η υπόθεση της Νέας Τούμπας.
Την κίνηση και τις εξελίξεις επιβεβαίωσε και ο Αριστοτέλης Μυστακίδης με δήλωσή του, η οποία ανέφερε, μεταξύ άλλων: "Είναι χαρά μου και τιμή μου να πραγματοποιήσω το κοινό μας όραμα για να αποκτήσει ο Π.Α.Ο.Κ το σπίτι που του αξίζει. Η νέα Τούμπα θα είναι ένα από τα πιο σύγχρονα γήπεδα της Ευρώπης με προδιαγραφές UEFA, αντάξιο της εκατονταετούς ιστορίας της ομάδας μας. Θα είναι το γήπεδο στο οποίο θα μεγαλουργήσει η ποδοσφαιρική ομάδα της Π.Α.Ε. και όλα τα τμήματα του Α.Σ.".
Η εμπλοκή του Μυστακίδη φάνηκε να λειτουργεί ως καταλύτης. Η είδηση της επένδυσης πυροδότησε συζητήσεις και προσδοκίες - αλλά ταυτόχρονα προκάλεσε και αναταράξεις στο εσωτερικό της "ασπρόμαυρης" οικογένειας. Ο ιδιοκτήτης της ΠΑΕ ΠΑΟΚ, Ιβάν Σαββίδης, αντέδρασε με μια προσεκτικά διατυπωμένη ανακοίνωση, στην οποία εξέφρασε την έκπληξή του για την πρωτοβουλία του ΑΣ και τόνισε ότι παραμένει προσηλωμένος στην ολοκλήρωση του οράματός του για τη "Νέα Τούμπα": "Η χθεσινή ανακοίνωση του ΑΣ, η οποία βγήκε αδικαιολόγητα και εν αγνοία μου, αναγνωρίζω ότι με εξέπληξε, αλλά την αφήνω στην κρίση των εκατοντάδων χιλιάδων μελών της οικογένειάς μας και της ιστορίας", ανέφερε μεταξύ άλλων ο ισχυρός άνδρας της ΠΑΕ ΠΑΟΚ και πρόσθεσε: "Είμαι αυτός που ξεκίνησε με πράξεις την ιδέα της Νέας Τούμπας και θα την ολοκληρώσω. Σ’ αυτό το εγχείρημά μου, αν κάποιος θέλει να συμμετάσχει μαζί μου, η συμμετοχή του είναι ευπρόσδεκτη".
