Του David Hambling
Την Τετάρτη, το ρωσικό διυλιστήριο πετρελαίου της Rosneft στο Tuapse στην περιοχή Krasnodar Krai τυλίχθηκε στις φλόγες, ενώ βίντεο από κινητό τηλέφωνο δείχνει τις φλόγες να φτάνουν ψηλά στον ουρανό. Το Telegram ανέφερε ότι μάρτυρες είδαν ένα drone να χτυπά το διυλιστήριο αμέσως πριν από την έναρξη της πυρκαγιάς.
Πρόκειται για την τελευταία από μια σειρά συντονισμένων επιθέσεων εναντίον ρωσικών εγκαταστάσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Στις 19 Ιανουαρίου, τέσσερις δεξαμενές πετρελαίου σε μια μεγάλη αποθήκη της Rosneft στην πόλη Klintsy της δυτικής περιοχής Μπριάνσκ της Ρωσίας έπιασαν φωτιά. Το Klintsy απέχει μόλις λίγα χιλιόμετρα από τα σύνορα με την Ουκρανία.
"Ένα drone καταρρίφθηκε με τη χρήση ραδιοηλεκτρονικών μέσων. Όταν ο στόχος καταστράφηκε, τα πυρομαχικά του έπεσαν στο έδαφος της πετρελαϊκής αποθήκης Klintsy ", έγραψε στο Telegram ο περιφερειακός κυβερνήτης Αλεξάντερ Μπογκομάζ.
Στις 21 Ιανουαρίου ξέσπασε μεγάλη πυρκαγιά συνοδευόμενη από εκρήξεις στον τερματικό σταθμό φυσικού αερίου στο Ust-Luga κοντά στην Αγία Πετρούπολη, η οποία προκλήθηκε από "εξωτερική ενέργεια".
Ένα κανάλι Telegram που υποστηρίζει το Κρεμλίνο ανέφερε ότι πριν από την φωτιά στο Ust-Luga οι ρωσικές δυνάμεις κατέρριψαν ένα drone που μετέφερε 3 κιλά εκρηκτικής ύλης.
Οι επιθέσεις αυτές βασίζονται στην αρχή που ο TX Hammes περιέγραψε σε άρθρο του για τον πόλεμο με drones το 2016 ως "φέρνοντας τον πυροκροτητή". Τα μικρά, χαμηλού κόστους drones δεν μεταφέρουν το βάρος των εκρηκτικών όπως τα παραδοσιακά αεροσκάφη, αλλά με καλή στόχευση μπορούν να πλήξουν αποθήκες πυρομαχικών ή καυσίμων.
"Ενάντια σε αυτούς τους στόχους, ακόμη και μερικές ουγγιές εκρηκτικών απευθείας στο στόχο μπορούν να προκαλέσουν μια δευτερογενή έκρηξη που θα καταστρέψει το στόχο", έγραψε ο Hammes.
Οι Χούθι έδειξαν πώς τα μικρά drones μπορούν να έχουν δυσανάλογα αποτελέσματα, βάζοντας φωτιά στο εργοστάσιο πετρελαίου Abqaiq το 2019, ταυτόχρονες επιθέσεις στις εγκαταστάσεις της Aramco στο Ras Tanura, στο Rabigh, στο Yanbu και στο Jizan το 2021 και ξεκινώντας μια πυρκαγιά υπό το βλέμμα των παγκόσμιων μέσων ενημέρωσης έξω από την Τζέντα ενόψει του σαουδαραβικού Grand Prix F1 το 2022.
Tuapse, Krasnodar Krai, the Russian Rosneft oil refinery is currently burning. pic.twitter.com/zXAs9awYQ0
— OSINTtechnical (@Osinttechnical) January 24, 2024
Το ουκρανικό οπλοστάσιο drones
Όταν η Ρωσία άρχισε να βομβαρδίζει την Ουκρανία με ιρανικής κατασκευής drones Shahed, ο κόσμος άρχισε να διερωτάται πότε οι Ουκρανοί θα στείλουν τα δικά τους. Το Shahed είναι μη εξελιγμένο, τα πιο προηγμένα στοιχεία του είναι εμπορικά ηλεκτρονικά εξαρτήματα από την Κίνα, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ και κοστίζει στην περιοχή των 20 με 40 χιλιάδων δολαρίων. Η Ουκρανία διαθέτει ένα εκτεταμένο οικοσύστημα drones, και ο σχεδιασμός, η κατασκευή και η δοκιμή μη επανδρωμένων αεροσκαφών μεγάλου βεληνεκούς, και στη συνέχεια η μετακίνησή τους σε παραγωγή και υπηρεσία, ήταν θέμα μηνών.
Η Ουκρανία διαθέτει τώρα μια σειρά από drones μεγάλου βεληνεκούς, τα οποία συνήθως μεταφέρουν μια πολεμική κεφαλή βάρους 45 κιλών σε απόσταση περίπου 1000 χιλιομέτρων.
Τον Νοέμβριο, ο Oleksandr Kamyshin, υπουργός Στρατηγικών Βιομηχανιών της Ουκρανίας, δήλωσε ότι η χώρα κατασκευάζει "δεκάδες" drones τύπου Shahed τον μήνα. Τον Δεκέμβριο ανακοίνωσε σχέδια για παραγωγή σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα.
"Είμαστε ήδη σε θέση να παράγουμε περισσότερα από 10.000 drones μεσαίου βεληνεκούς (εκατοντάδων χιλιομέτρων) και 1.000+ drones με βεληνεκές άνω των 1.000 χιλιομέτρων το επόμενο έτος", δήλωσε ο Kamyshin στα ουκρανικά μέσα ενημέρωσης.
Ειδικότερα, τα drones όπως το νέο AQ-400 Scythe της Terminal Autonomy είναι σχεδιασμένα για εύκολη μαζική παραγωγή. Στόχος της Terminal Autonomy είναι να παράγει 500 Scythes το μήνα κατά το α΄ τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Στρατηγικοί στόχοι
Αυτός ο όγκος των drones μπορεί να είναι αρκετός για την επίτευξη στρατηγικών στόχων.
Η Ρωσία χρησιμοποίησε τα Shaheds μαζί με τους πυραύλους της τον περασμένο χειμώνα για να στοχεύσει την ουκρανική ενεργειακή υποδομή, σε μια προσπάθεια να παγώσει την Ουκρανία. Αυτή η στρατηγική αυτή επαναλαμβάνεται φέτος, αλλά με περιορισμένη επιτυχία.
Αλλά αν η Ρωσία ελπίζει να νικήσει με αυτόν τον τρόπο, ο πόλεμος των drones της Ουκρανίας στοχεύει τη ζωτικής σημασίας βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου της Ρωσίας.
Ένας σχολιαστής που χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο ((Tendar)) στο Twitter σημειώνει ότι η Ρωσία διαθέτει μόλις πέντε μεγάλους στρατηγικούς αγωγούς που καταλήγουν σε θαλάσσια λιμάνια, τρεις στη Βαλτική και δύο στη Μαύρη Θάλασσα. Άλλοι ρωσικοί αγωγοί περνούν χερσαία από την Ουκρανία ή χώρες του ΝΑΤΟ και υπόκεινται σε κυρώσεις. Οι επιθέσεις έχουν πλήξει μέχρι στιγμής δύο από τα πέντε λιμάνια. Η λειτουργία του Ust-Luga θα ανασταλεί για μερικές εβδομάδες, κατά τη διάρκεια των οποίων ενδέχεται να υπάρξουν και άλλα χτυπήματα.
Οι εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου αποτελούν βασικό πυλώνα στήριξης της ρωσικής οικονομίας. Οι πιθανοί πελάτες μπορεί να γίνουν απρόθυμοι να στείλουν δεξαμενόπλοια σε έναν τερματικό σταθμό που δέχεται συνεχείς επιθέσεις από drones. Όπως και στην Ερυθρά Θάλασσα, η απειλή μπορεί να είναι πιο σημαντική από το ίδιο το επίπεδο κινδύνου.
Εν τω μεταξύ, ο ρωσικός λαός υποφέρει από διακοπές ρεύματος. Σύμφωνα με την εφημερίδα Moscow Times, 43 περιοχές αντιμετωπίζουν καταστάσεις έκτακτης ανάγκης σε επίπεδο δήμων, με αποτέλεσμα σε εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι να έχει διακοπεί η θέρμανση ή το ηλεκτρικό ρεύμα. Όλο αυτό είναι αποτέλεσμα της παλαιότητας των υποδομών και των ανεπαρκών δαπανών για τη συντήρησή τους - μια κατάσταση που δεν θα βελτιωθεί από την περικοπή κατά 43% των δαπανών για τη στέγαση και τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας φέτος. Η διακοπή των προμηθειών πετρελαίου και φυσικού αερίου μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω προβλήματα.
Η Ρωσία έχει μεταβεί σε πολεμική οικονομία, αλλά φαίνεται όλο και πιο εύθραυστη. Οι μεγάλες στρατιωτικές δαπάνες κρατούν την οικονομία σε "εγρήγορση", αλλά κανείς δεν ξέρει πόσο καιρό μπορεί να διατηρηθεί αυτό.
Ένας τεράστιος αριθμός εγκαταστάσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου βρίσκεται πλέον εντός του βεληνεκούς των ουκρανικών επιθέσεων. Η υπεράσπισή τους θα ήταν αδύνατη, ακόμη και αν η αεράμυνα αποσυρόταν από τη γραμμή του μετώπου. Σε κάθε περίπτωση, τα σημερινά συστήματα αεράμυνας της Ρωσίας δεν είναι αποτελεσματικά έναντι μικρών drones.
Φαίνεται ότι το μόνο που μπορεί να κάνει τώρα ο Ρώσος πρέοδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είναι να κάθεται και να παρακολουθεί τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου να τυλίγεται στις φλόγες - και να ελπίζει ότι αυτό δεν θα προκαλέσει οικονομική κατάρρευση, πραξικόπημα ή μαζικές εξεγέρσεις.
