Του Agustino Fontevecchia
Καθώς η προεκλογική εκστρατεία για τις ενδιάμεσες εκλογές στην Αργεντινή φτάνει στο αποκορύφωμά της, οι κατηγορίες για σκάνδαλα διαφθοράς στα ανώτατα κλιμάκια της πολιτικής σκηνής πληθαίνουν.
Η συσχέτιση των σκανδάλων με την προεκλογική εκστρατεία είναι αναμφισβήτητη, καθώς υπάρχει και συγκεκριμένο μοτίβο αποκαλύψεων: ένα μέσο ενημέρωσης ή ένας δημοσιογράφος γίνεται αποδέκτης της πληροφορίας που διαρρέεται συνήθως μαζί με βίντεο, ηχογράφηση ή έγγραφα που δείχνουν ότι υπάρχει ένα δίκτυο αμφιλεγόμενων συναλλαγών που υποδηλώνουν δωροδοκία. Πολλές από αυτές τις υποθέσεις αφορούν το λεγόμενο "σιδηρούν τρίγωνο", που το αποτελούν ο πρόεδρος Χαβιέρ Μιλέι, η αδελφή του και επικεφαλής του προεδρικού γραφείου Καρίνα Μιλέι και ο ανεξάρτητος πολιτικός σύμβουλος Σαντιάγο Καπούτο.
Δυστυχώς, το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο – η λεγόμενη "campaña sucia" ή "εκστρατεία δυσφήμισης" είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα του πολιτικού οικοσυστήματος της Αργεντινής ειδικά κατά τις προεκλογικές περιόδους. Στο παρελθόν έχουν προκύψει υποθέσεις σε βάρος όλων των τελευταίων κυβερνήσεων, ενώ ακόμη και η πρόσφατη έρευνα για τον θάνατο περίπου 100 ατόμων που μολύνθηκαν από φαιντανύλη θέτει στο στόχαστρό της έναν αμφιλεγόμενο επιχειρηματία που διατηρεί δεσμούς με την πρώην πρόεδρο Κριστίνα Φερνάντες ντε Κίρχνερ.
Σχέδιο διαφθοράς
Η πιο πρόσφατη περίπτωση αφορά τον προσωπικό δικηγόρο του προέδρου Μιλέι και επικεφαλής της Εθνικής Υπηρεσίας για Άτομα με Αναπηρία ANDIS, Ντιέγκο Σπανιουόλο, και ενδεχομένως εμπλέκει την Καρίνα και τους πολιτικούς της συνεργάτες, τον σύμβουλο Εντουάρντο "Λούλε" Μένεμ και τον πρόεδρο του Κογκρέσου Μάρτιν Μένεμ. Ας μην βλέπουμε όμως το δέντρο και χάνουμε το δάσος. Οι διαρροές είναι μέρος μιας στρατηγικής που αποσκοπεί στο να προκαλέσει ζημιά, ιδίως σε επίπεδο πολιτικού "κεφαλαίου" που αποτυπώνεται σε ψήφους. Το γεγονός ότι φαίνεται να αποτελεί μέρος μιας μυστικής επιχείρησης κατασκοπείας δεν "αθωώνει" όσους βρίσκονται στο στόχαστρο των παρανομιών, ιδίως στην περίπτωση όπου η ορθότητα των πληροφοριών δεν αμφισβητείται: ο Σπανιουόλο απομακρύνθηκε άμεσα από την κυβέρνηση.
Τα αποδεικτικά στοιχεία είναι αδιάψευστα. Μια σειρά ηχογραφήσεων που φέρεται να αφορούν τον Σπανιουόλο περιγράφουν λεπτομερώς ένα σχέδιο διόγκωσης των τιμών σε επίσημες αγορές φαρμάκων και άλλων υπηρεσιών υγείας κατά 5 έως 8%, από το οποίο φέρεται να επωφελήθηκαν ο "Λούλε" Μένεμ και η Καρίνα Μιλέι, καθώς και μια σειρά μεσαζόντων. Οι εν λόγω ηχογραφήσεις ακούγονται σαν να έχουν γίνει σε δημόσιο χώρο, για παράδειγμα σε εστιατόριο. Αρχικά τις έδωσαν στη δημοσιότητα οι δημοσιογράφους Ίβυ Κάνγκαρο και Μάουρο Φεντερίκο μέσω του ανεξάρτητου ερευνητικού μέσου DataClave, και σχεδόν ταυτόχρονα κυκλοφόρησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αν υποθέσουμε ότι οι ηχογραφήσεις είναι αυθεντικές, ο Σπανιουόλο είναι εξαιρετικά ακριβής όσον αφορά το σχέδιο διαφθοράς, αναφέροντας με λεπτομέρειες νούμερα και δομές λειτουργίας. Σημειώνει ότι δέχτηκε πιέσεις από τον "Λούλε" και τον ξάδελφό του Μάρτιν Μένεμ για να προχωρήσει σε αγορές από τη φαρμακευτική εταιρεία Suizo Argentina, η οποία ανήκει στους αδελφούς Κοβαλίνκερ.
Ο Σπανιουόλο σημειώνει ότι οι "αρουραίοι" χαμηλότερου επιπέδου αποκομίζουν μεταξύ 20.000 και 30.000 δολαρίων τον μήνα, ενώ συνολικά τα κέρδη από αυτήν τη "δραστηριότητα" κυμαίνεται μεταξύ 500.000 και 800.000 δολαρίων. Αναφέρει ότι η "προμήθεια" αυξήθηκε από 5% σε 8% και ότι η Καρίνα, που δεν γνωρίζει ότι αυξήθηκε το ποσοστό, εξαπατάται, παίρνοντας μόλις 3% μετά την αφαίρεση ενός ποσού για κάλυψη του κόστους της επιχείρησης (δηλ. δωροδοκίες σε άτομα που βρίσκονται στα κατώτερα στρώματα της "πυραμίδας"). Η Suizo Argentina φέρεται να λειτουργεί ως κόμβος, λαμβάνοντας τις πληρωμές και "μεταφέροντας" τες στην "Presidencia", μια αναφορά στην ισπανική ονομασία του γραφείου της Καρίνα Μιλέι (δηλ. "Secretaría General de la Presidencia").
Ο Σπανιουόλο λέει στον συνομιλητή του ότι έχει ενημερώσει τον πρόεδρο για την κατάσταση και έχει ζητήσει οδηγίες και ότι ο "Λούλε" προσπαθούσε διαρκώς να τοποθετήσει μεσαίου επιπέδου αξιωματούχους στην Υπηρεσία προκειμένου να "κλέψει" περισσότερα, καταφέρνοντας τελικά έναν "διορισμό υψηλού επιπέδου". Υπάρχει η υποψία ότι αναφέρεται στον αναπληρωτή του Σπανιουόλο, Ντανιέλ Μαρία Γκαρμπελίνι, ο οποίος απολύθηκε ταυτόχρονα με τον επικεφαλής της ANDIS. Ο Σπανιουόλο λέει ότι δεν θέλει να ασχοληθεί με όλο αυτό το "χάος" και προσθέτει ότι έχει ανταλλάξει μηνύματα με την Καρίνα Μιλέι σχετικά με όλα αυτά.
Ο "σύνδεσμος" των εξαδέλφων Μένεμ με την "ύποπτη" φαρμακευτική εταιρεία είναι οι αδελφοί Κοβαλίνκερ. Ιδιοκτήτες της Suizo Argentina, διανέμουν τα συμπληρώματα που παράγει η Gentech, εταιρεία που ανήκει στους Μένεμ. Σύμφωνα με το DataClave, υπήρξε μια ιδιωτική συνάντηση στο σπίτι του αδελφού του Μάρτιν Μένεμ στη συνοικία Νορντέλτα στα περίχωρα του Μπουένος Άιρες. Σε αυτή συμμετείχαν οι Κοβαλίνκερ, μαζί με τον "Λούλε", τον Μάρτιν, τον αδελφό Φερνάντο "Τάτο" Μένεμ και τον Σπανιουόλο. Η καταγγελία έγινε από μια ΜΚΟ με την ονομασία Arco Social, το 2024, μέσω του δικηγόρου Αλεχάντρο Ντίαζ Πασκουάλ.
Η οικογένεια Menem
Δεν είναι η μόνη υποψία διαφθοράς που περιβάλλει την οικογένεια Μένεμ από τότε που εισήλθε στη σφαίρα της πολιτικής επιρροής. Όπως περιγράφει λεπτομερώς ο Rodis Recalt σε πρόσφατο άρθρο του στο περιοδικό Noticias, η οικογένεια Μένεμ έχει κερδίσει πολλά συμβόλαια με το κράτος μέσω μιας σειράς εταιρειών που ελέγχει, μεταξύ άλλων για υπηρεσίες ασφαλείας και συμβουλευτικές υπηρεσίες.
Τα "carpetazos", δηλαδή τα μέσα ενημέρωσης που "προκαλούν βλάβη", έχουν στρατηγικό ρόλο στις ενορχηστρωμένες επιθέσεις κατά την περίοδο μιας προεκλογικής εκστρατείας. Οι πρώτες υποψίες θα ενοχοποιούσαν τον Σαντιάγο Καπούτο, δεδομένης της δημόσιας διαμάχης του με την Καρίνα και τους εξαδέλφους Μένεμ. Επίσης, ο τρόπος με τον οποίο έγινε η διαρροή των πληροφοριών θυμίζει τα τυπικά "carpetazos" των αργεντίνικων μυστικών υπηρεσιών. Η υπηρεσία κατασκοπείας SIDE βρίσκεται υπό τον επιχειρησιακό έλεγχο του Σαντιάγο Καπούτο μέσω του επικεφαλής της, του Σέρτζιο Νέιφερτ. Εντός των τειχών της Casa Rosada, ο Καπούτο αρνείται κάθε εμπλοκή και εργάστηκε ενεργά για επίσημη απάντηση στο σκάνδαλο, μαζί με την Καρίνα Μιλέι και τον επικεφαλής του υπουργικού συμβουλίου Γκιγιέρμο Φράνκος. Παρακολουθούσαν επίσης την κατάσταση στην Κάτω Βουλή, όπου η αντιπολίτευση κατάφερε να ανατρέψει το βέτο του Μιλέι για αύξηση της ειδικής χρηματοδότησης για τα άτομα με αναπηρία. Δεν υπάρχουν συμπτώσεις.
Είτε η διαρροή προήλθε από τον κύκλο επιρροής του Καπούτο είτε από αλλού, πλήττει την καρδιά της ρητορικής του Milei. Είναι ένα ακόμη σκάνδαλο που παρουσιάζει την Καρίνα Μιλέι ως άπληστη και διεφθαρμένη. Η απάτη με το κρυπτονόμισμα "$LIBRA" συνεχίζει να έχει αντίκτυπο, καθώς οι δικαστικές έρευνες στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Αργεντινή συνεχίζονται και η αντιπολίτευση προσπαθεί να συγκροτήσει μια επιτροπή έρευνας στο Κογκρέσο. Είναι ακόμη ένα παράδειγμα της διαφθοράς που φτάνει ως τα κυβερνητικά κλιμάκια στην Αργεντινή, μαζί με το σκάνδαλο της μολυσμένης φαιντανύλης. Ο Άριελ Γκαρθία Φουρφάρο, ιδιοκτήτης της HLB Pharma, του εργαστηρίου που βρίσκεται στο επίκεντρο της υπόθεσης, συνελήφθη την περασμένη εβδομάδα μαζί με αρκετά μέλη της οικογένειάς του και ανώτερα στελέχη της εταιρείας. Ερευνάται για τον θάνατο σχεδόν 100 ανθρώπων ως συνέπεια της χορήγησης μολυσμένης φαιντανύλης που πωλούσε η εταιρεία του και παρήγαγε η Laboratorios Ramallo. Η εταιρεία του έχει συνάψει συμφωνίες με το κράτος και ο ίδιος ο Φουρφάρο είναι υποστηρικτής της Κίρχνερ. Πριν από δεκατρία χρόνια βοηθούσε τον πατέρα του στο μανάβικό τους – από εκείνο τα ταπεινό τους ξεκίνημα έχτισαν μια μικρή φαρμακευτική "αυτοκρατορία". Υπάρχουν σοβαρές φήμες για δεσμούς με κύκλωματα διακίνησης ναρκωτικών, αλλά και για πολιτική προστασία, καθώς τα εργαστήρια του Φουρφάρο είχαν ελεγχθεί από την αρμόδια ρυθμιστική αρχή και είχαν διαπιστωθεί σοβαρές παραβάσεις.
Η διαφθορά είναι θέμα που απασχολεί τους απλούς πολίτες, αλλά η οικονομία εξακολουθεί να είναι ο παράγοντας που θα καθορίσει αν ο Μιλέι θα πετύχει το επιθυμητό εκλογικό αποτέλεσμα στις τοπικές κάλπες στην επαρχία του Μπουένος Άιρες και στις εθνικές ενδιάμεσες εκλογές. Η οικονομία θα κρίνει αν ο Μιλέι θα μπορέσει να αποκτήσει ηγεμονικό ρόλο στο πολιτικό οικοσύστημα της Αργεντινής. Αν δεν τα καταφέρει στην οικονομία, η κοινωνία θα στρέψει την προσοχή της σε άλλα θέματα, όπως η διαφθορά, και δεν θα δείξει ανοχή. Και ο Μιλέι το γνωρίζει αυτό.
