Του Νίκου Ρουσάνογλου
Η απουσία τοπικού ανταγωνισμού, η καλή γνώση της αγοράς και φυσικά το μεγάλο πρόγραμμα έργων προσελκύει τους εγχώριους κατασκευαστικούς ομίλους στην αγορά της Ρουμανίας. Τα σιδηροδρομικά και τα οδικά έργα, τομείς, όπου οι ελληνικές εταιρείες διαθέτουν σημαντική τεχνογνωσία βρίσκονται στο επίκεντρο, ενώ σύντομα είναι πιθανό να προστεθούν και τα έργα ενέργειας στην σχετική λίστα. Ενδεικτικό των ρυθμών ανάπτυξης της ρουμανικής κατασκευαστικής αγοράς είναι ότι τα τελευταία χρόνια έχει τριπλασιαστεί το μήκος των αυτοκινητόδρομων.
Σε πρόσφατη δημοσιογραφική ενημέρωση, ο γενικός διευθυντής της Άκτωρ Ρουμανίας, κ. Αντώνης Κυριακός, σημείωσε ότι "επί δεκαετίες, η προτεραιότητα του ρουμανικού κράτους για λόγους πολιτικούς δεν ήταν η κατασκευή αυτοκινητοδρόμων, αλλά ο σιδηρόδρομος. Το αποτέλεσμα είναι η χώρα να έχει ένα τεράστιο δίκτυο σιδηροδρόμων, που επίσης χρειάζεται μεγάλη αναβάθμιση, αλλά και πολύ μικρό οδικό δίκτυο αυτοκινητοδρόμων, αναλογικά με το μέγεθος της χώρας". Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτός είναι και ο λόγος που η χώρα επενδύει δεκάδες δις ευρώ σε νέα οδικά έργα, καθώς είναι ένας τομέας που υστερεί σημαντικά σε σχέση με άλλες χώρες.
Το ενδιαφέρον είναι ότι πλέον, έχουν διαφοροποιηθεί και τα μεγέθη των διαγωνισμών, καθώς οι περισσότεροι εξ αυτών αφορούν συμβάσεις αξίας πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων ή ακόμα και δις ευρώ ανά έργο. Μόνο μέχρι το 2030, η Aktor Ρουμανίας προβλέπει ότι θα δημοπρατηθούν 44 δις ευρώ νέων έργων. Εξ αυτών τα 18 δις ευρώ θα αφορούν συγκοινωνιακά έργα, 11 δις ευρώ θα αφορούν ενεργειακές υποδομές κι άλλα 16 δις ευρώ αφορούν γενικότερα επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας (π.χ. και από ιδιώτες). Αυτός είναι και ο λόγος που πολλές εταιρείες έχουν προτείνει στο ρουμανικό δημόσιο, να υιοθετήσει και το σύστημα των έργων παραχώρησης, μιας και μέχρι σήμερα όλα τα έργα έχουν δημόσιο χαρακτήρα και συγχρηματοδοτούνται από κοινοτικά κονδύλια. "Πρόκειται για ένα ζήτημα, όπου βλέπουμε ότι έχει αρχίσει να υπάρχει μια μετατόπιση απόψεων και εκτιμούμε ότι είναι πιθανή μια αλλαγή στάσης το επόμενο διάστημα", ανέφερε ο κ. Κυριακός.
Ενδιαφέρον πάντως παρουσιάζει το ότι οι διαδικασίες προκήρυξης, ανάθεσης και υλοποίησης έργων δεν εμφανίζουν μεγάλες αποκλίσεις από την "δύστοκη" ελληνική πραγματικότητα, με την οποία είναι εξοικειωμένοι οι εγχώριοι κατασκευαστικοί όμιλοι. Μάλιστα, εσχάτως παρατηρούνται ακόμα και καθυστερήσεις στις πληρωμές, λόγω της πρόσφατης πολιτικής αστάθειας που παρατηρήθηκε. Παράλληλα, το κόστος κατασκευής είναι πλέον πολύ υψηλό, καθώς πηγές της αγοράς αναφέρουν ότι το προσεχές διάστημα, θα δημοπρατηθεί ένας οδικός άξονας 20 χιλιομέτρων με εκτιμώμενο προϋπολογισμό 1 δις ευρώ, ποσό που είναι υπερδιπλάσιο σε σχέση με πριν από μερικά χρόνια.
Εντύπωση προκαλεί και το γεγονός ότι οι περισσότερες εταιρείες που εκτελούν έργα στην Ρουμανία είναι ξένοι όμιλοι, καθώς εκτός από την Ελλάδα, δραστηριοποιούνται επίσης τουρκικές, γερμανικές, αυστριακές και ιταλικές τεχνικές εταιρείες. Αντιθέτως, από την Ρουμανία, στα μεγάλα έργα υποδομής δραστηριοποιείται μόλις ένας μεγάλος κατασκευαστικός όμιλος, καθώς οι περισσότερες εταιρείες του παρελθόντος χρεοκόπησαν κατά την περίοδο της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας.
Στο πλαίσιο αυτό, αυτήν την περίοδο, ο όμιλος Aktor σχεδιάζει να διεκδικήσει τρία νέα έργα, συνολικού προϋπολογισμού 3,7 δις ευρώ. Τα δύο εξ αυτών είναι σιδηροδρομικά και αναμένεται να δημοπρατηθούν τους επόμενους μήνες στην ευρύτερη περιοχή του Brasov. Πρόκειται για συμβάσεις εκτιμώμενου ύψους 1,8 δις ευρώ και 1 δις ευρώ αντίστοιχα, ενώ επιπλέον 900 εκατ. ευρώ αφορούν σε ένα νέο οδικό έργο. Σήμερα ο όμιλος διαθέτει ανεκτέλεστο υπόλοιπο 900 εκατ. ευρώ, ενώ το 2024, ο κύκλος εργασιών διαμορφώθηκε σε 238 εκατ. ευρώ, με την εκτίμηση για το 2025 να είναι για περαιτέρω άνοδο. Τις επόμενες ημέρες, η θυγατρική στη Ρουμανία θα παραδώσει στο ρουμανικό δημόσιο τον μεγάλο οδικό άξονα του Νότιου Περιφερειακού Αυτοκινητόδρομου Βουκουρεστίου Α0 (Lot 3), ένα έργο ύψους 300 εκατ. ευρώ, που θα συμπληρώσει την εξωτερική οδική αρτηρία της πόλης. Μέχρι σήμερα, η Aktor Ρουμανίας έχει κατασκευάσει πέντε μεγάλα οδικά έργα, συνολικού προϋπολογισμού 1 δις ευρώ.
Αντίστοιχα, η ΤΕΡΝΑ αναδείχθηκε πρόσφατα προσωρινός μειοδότης για δύο νέα μεγάλα σιδηροδρομικά έργα στην Ρουμανία, σε κοινοπραξία με την Alstom Romania. Πρόκειται για συμβάσεις συνολικού προϋπολογισμού 1 δις ευρώ, με την υπογραφή των συμβάσεων να αναμένεται προς το τέλος του έτους. Αφορούν γραμμές μήκους 83 χιλιομέτρων, για τον σχεδιασμό και την πλήρη ανάταξη της σιδηροδρομικής γραμμής Craiova-Drobeta Turnu Severin-Caransebeș, μέρος του διαδρόμου Orient/East Mediterranean. Τα εν λόγω έργα περιλαμβάνουν το τμήμα Craiova – Filiași, με προϋπολογισμό 543,4 εκατ. ευρώ και το τμήμα Filiași- Igiroasa, με προϋπολογισμό 449,2 εκατ. ευρώ.
