Της Ξανθής Γούναρη
Η εξαγορά της Praktiker Hellas από την Pavăl Holding, μητρικό όμιλο της αλυσίδας Dedeman, ανακατεύει την τράπουλα στην ελληνική αγορά ιδιοκατασκευών και βελτίωσης σπιτιού (Do It Yourself - DIY), αλλάζοντας τις ισορροπίες.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα αδέλφια Dragoş και Adrian Pavăl, πίσω από τον κολοσσό της Dedeman των 2,6 δισ. ευρώ, έχουν μεγάλα σχέδια για την ελληνική αγορά, εντείνοντας τον ανταγωνισμό απέναντι σε διεθνείς και τοπικούς παίκτες, από τη γαλλική Leroy Merlin και τη σουηδική IKEA, μέχρι τη δανέζικη Jysk, τη γερμανική Lidl αλλά και εκατοντάδες ελληνικές επιχειρήσεις οικοδομικών υλικών, επίπλων και ειδών σπιτιού και διακόσμησης.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες, η ταμπέλα Praktiker θα παραμείνει για τουλάχιστον δύο χρόνια στην ελληνική αγορά, ενώ οι Pavăl έχουν στόχο την επέκταση του δικτύου της αλυσίδας στα νότια και στα δυτικά όσον αφορά στην Αττική, καθώς και στην περιφέρεια της Θεσσαλονίκης.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η Praktiker Hellas υπέγραψε συμβολαιογραφικό προσύμφωνο με την Eurobank για την εξαγορά όλων των ακινήτων που σήμερα ενοικιάζει. Η εξέλιξη αυτή διασφαλίζει λειτουργική συνέχεια, μακροπρόθεσμη σταθερότητα και ενίσχυση του επιχειρησιακού ελέγχου για την εταιρεία στην ελληνική αγορά.
Σήμερα η Praktiker διαθέτει σήμερα 17 καταστήματα πανελλαδικά, απασχολεί 1.186 εργαζόμενους και εξυπηρετεί 7 εκατομμύρια πελάτες ετησίως με πάνω από 60.000 προϊόντα.
Ποια είναι η Dedeman
O Dragoş Pavăl (γεννημένος το 1966) και ο Adrian Pavăl (γεννημένος το 1968), αμφότεροι με σπουδές μαθηματικών στο πανεπιστήμιο του Ιασίου, στην ουσία ξεκίνησαν πριν από 33 χρόνια με ένα ψιλικατζίδικο 16 τ.μ. στο Bacău, μια πόλη της ανατολικής Ρουμανίας.
Με αρχικό κεφάλαιο 10.000 μάρκα που είχε μαζέψει ο Adrian, λίγα δανεικά που εξασφάλισε ο Dragoş και ένα Dacia από τα πεθερικά του στην αρχή πουλούσαν τα πάντα, από χυμούς και τσίχλες μέχρι λίμες νυχιών και παντόφλες.
Έναν χρόνο μετά, το 1993, το κράτος άρχισε να παραχωρεί εμπορικά καταστήματα προς ιδιωτικοποίηση μέσω του θεσμού "locație de gestiune" – ουσιαστικά ένα είδος leasing. Ο Dragoş, πληροφορικάριος ακόμη σε κρατική υπηρεσία, εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία και πήρε ένα κατάστημα επίπλων. Και αυτό αποδείχθηκε... χρυσωρυχείο. Έτσι γεννήθηκε η Dedeman που αρχικά πουλούσε έπιπλα.
Ακόμα και το όνομα της εταιρείας έχει τη δική του ιδιαίτερη ιστορία. Όταν ο Dragoş Pavăl βρέθηκε στο Εμπορικό Μητρώο για να καταχωρίσει τη νεοσυσταθείσα επιχείρηση ανακάλυψε ότι όλα τα ονόματα που είχαν σκεφτεί τα δύο αδέλφια ήταν ήδη κατοχυρωμένα. Έπρεπε λοιπόν να βρει μια λύση πολύ γρήγορα.
Κατέληξε στα αρχικά των ονομάτων τους. Dragoş, Denise -η γυναίκα του- Adrian. De-de-an. Δεν ακουγόταν σωστό. Σκέφτηκε λοιπόν και την πεθερά του, τη Margareta, και πρόσθεσε ένα Μ. Έτσι βγήκε το Dedeman. Ακουγόταν ωραίο και… γερμανικό.
Το μοντέλο επέκτασης
Τα αδέλφια δεν νοίκιαζαν χώρους – τους αγόραζαν. Παρά τα υψηλά επιτόκια, ο πληθωρισμός "έτρωγε" την αξία των χρεών και οι τράπεζες δάνειζαν εύκολα. Σύντομα άνοιξαν τρία μαγαζιά επίπλων στο Bacău. Όταν το τέταρτο φάνηκε υπερβολή, στράφηκαν σε υλικά ανακαίνισης και διακόσμησης. Κάπως έτσι άρχισε να διαμορφώνεται το DNA της σημερινής Dedeman.
Οι Pavăl επένδυσαν στην τεχνολογία: εσωτερικά δίκτυα, barcode, αποθέματα σε πραγματικό χρόνο – μια σπάνια εικόνα για εκείνη την εποχή στη Ρουμανία.
Το μεγάλο άλμα
Το 2002, όταν ο γαλλικός Bricostore έφτασε στο Βουκουρέστι, ο Dragoş κατάλαβε πως έπρεπε να παίξει στο μεγάλο γήπεδο. Ταξίδεψε στην Ιταλία και την Αυστρία για να μελετήσει από κοντά τα μεγάλα καταστήματα DIY. Και επέστρεψε με ένα σχέδιο. Χρειάζονταν ένα μεγάλο "πιλοτικό" κατάστημα.
Το 2003, με δάνειο 1,5 εκατ. ευρώ από την ABN Amro, χωρίς καν υποθήκες, άνοιξαν το πρώτο μεγάλο Dedeman στη Suceava. Ήταν τεράστιο για τα δεδομένα των δύο αδελφών. Ένας χώρος 3.500 τ.μ. σήμερα ξεπερνά τα 10.000 τ.μ.
Ενώ οι ξένες αλυσίδες έδιναν μάχη στην πρωτεύουσα, οι αδελφοί Pavăl κατακτούσαν την περιφέρεια. Κατέληξαν μέχρι το 2012 να έχουν δεκάδες μεγάλα καταστήματα και ηγετική θέση στη ρουμανική αγορά. Όταν ήρθε η οικονομική κρίση, εκείνοι αγόραζαν φτηνά γη, προετοιμάζοντας το επόμενο κύμα ανάπτυξης.
Δισεκατομμυριούχοι
Σήμερα τα δύο αδέλφια εξακολουθούν να εδρεύουν στο Bacău, όπου έχουν και την τοπική ποδοσφαιρική ομάδα, η οποία μάλιστα ανέβηκε κατηγορία.
Η διαφορά με το 1992 είναι ότι η Dedeman διαθέτει 64 καταστήματα DIY στη Ρουμανία, 5 σύγχρονα logistics centers, ιδιόκτητο στόλο μεταφορών και πάνω από 13.500 εργαζομένους, ενώ το συνολικό τους επιχειρηματικό οικοδόμημα μέσω της Pavăl Holding εκτείνεται σε τομείς από τα ακίνητα και την ενέργεια μέχρι τη γεωργία, τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, την αυτοκινητοβιομηχανία, τα φαρμακεία, τη βιομηχανία συσκευασίας και τα ξενοδοχεία σε Ιταλία και Ελβετία.
Η Dedeman κατέγραψε κύκλο εργασιών 12,29 δισεκατομμυρίων λέι το 2024 (περίπου 2,6 δισ. ευρώ), αυξημένο περίπου 6,5% σε σύγκριση με τα 11,54 δισεκατομμύρια λέι το 2023. Τα καθαρά κέρδη ανήλθαν σε 1,64 δισεκατομμύρια λέι, αυξημένα κατά 7% σε σύγκριση με 1,53 δισεκατομμύρια λέι το προηγούμενο έτος.
Με βάση τα στοιχεία του Forbes 2025, ο Dragoș Pavăl διαθέτει προσωπική περιουσία άνω των 2 δισ. δολαρίων, ενώ ο Adrian Pavăl ακολουθεί με περίπου 1,4 δισ. δολάρια. Και οι δύο συμπεριλαμβάνονται μεταξύ των έξι δισεκατομμυριούχων της Ρουμανίας.
Η ελληνική αγορά του DIY
Παρά το χαμηλό ποσοστό ανάπτυξης σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η ελληνική αγορά ιδιοκατασκευών και βελτίωσης σπιτιού (DIY & Home Improvement) δείχνει να κινείται ανοδικά.
Η αυξανόμενη οικοδομική δραστηριότητα, τα έργα ενεργειακής αναβάθμισης και οι κρατικές επιδοτήσεις δημιουργούν ένα ευνοϊκό υπόβαθρο για τον κλάδο. Παράλληλα, η στροφή σε φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα και λύσεις, όπως μονωτικά υλικά με χαμηλό ενεργειακό αποτύπωμα και οικολογικά χρώματα, ενισχύουν τη δυναμική της αγοράς. Την ίδια στιγμή, η ανερχόμενη τάση των ιδιοκατασκευών ενισχύεται και λόγω των αυξημένων τιμών στην παροχή επαγγελματικών υπηρεσιών.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Statista, ο συνολικός τζίρος του κλάδου αναμένεται να αγγίξει φέτος τα 2,05 δισ. ευρώ. Παρά τον συγκρατημένο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 0,4% σε σχέση με το 2024, οι ενδείξεις είναι θετικές, καθώς η αγορά δείχνει ανθεκτικότητα απέναντι στις προκλήσεις του πληθωρισμού και της μεταβλητότητας της καταναλωτικής ζήτησης.
Το σημαντικότερο ποσοστό των εσόδων προέρχεται από τις πωλήσεις υλικών δόμησης και εργαλείων, με την κατηγορία οικοδομικά υλικά να παραμένει ο βασικός πυλώνας του κλάδου, αποφέροντας σχεδόν το 43% των συνολικών εσόδων.
Αξιοσημείωτη είναι η αυξημένη σημασία του ηλεκτρονικού εμπορίου στον τομέα του DIY. Οι online πωλήσεις υπολογίζεται ότι θα προσεγγίσουν φέτος τα 182 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 9,6%.
