Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου
Οι Πάνος και Τρύφωνας Αντωνακάκης, δύο Έλληνες επιστήμονες με έδρα τη Γενεύη, έχουν ως στόχο να κάνουν τη μαγνητική τομογραφία πιο προσιτή και προσβάσιμη παγκοσμίως. Μέσα από τη startup τους, Multiwave Technologies, αναπτύσσουν έναν φορητό μαγνητικό τομογράφο χαμηλού κόστους, ικανό να χρησιμοποιηθεί τόσο σε νοσοκομεία όσο και σε απομακρυσμένες περιοχές ή νησιά χωρίς ιατρικές υποδομές.
Από τις πίστες του σκι στα εργαστήρια της καινοτομίας
Με κοινή αφετηρία την Αθήνα και πορεία που ξεκίνησε σε διαφορετικά μονοπάτια, ο Πάνος και ο Τρύφωνας Αντωνακάκης δημιούργησαν τη Multiwave το 2015 στη Γενεύη, μετατρέποντας μια προσωπική εμπειρία σε έμπνευση για καινοτομία.
Όπως εξηγεί στο Capital.gr και το Forbes Greece ο Πάνος Αντωνακάκης, η ιδέα "γεννήθηκε” από μια προσωπική εμπειρία του αδελφού του, όταν ήταν αθλητής της Εθνικής Ομάδας Ακροβατικού Σκι. "Μετά από μία πτώση στους αγώνες, χρειάστηκε ιατρική φροντίδα σε απομακρυσμένη περιοχή — κι εκεί συνειδητοποιήσαμε πόσο δύσκολη είναι η πρόσβαση στη διάγνωση σε τέτοια μέρη”.
Πριν τη δημιουργία της Multiwave, οι δύο αδελφοί είχαν χαράξει ξεχωριστές καριέρες, αλλά πάντα ακολουθώντας ο ένας τον άλλον γεωγραφικά. Ο Πάνος, με σπουδές στα οικονομικά στο Πανεπιστήμιο McGill του Καναδά, εργάστηκε επί οκτώ χρόνια στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου στη Γενεύη, ενώ στη συνέχεια ανέλαβε ρόλο Head of International Trade στη British American Tobacco και Investment Director στο συνταξιοδοτικό της ταμείο. Ο Τρύφωνας, από την άλλη, σπούδασε Μηχανολόγος Μηχανικός στο ίδιο πανεπιστήμιο, Μεταπτυχιακό στο EPFL στην Ελβετία και αργότερα πραγματοποίησε διδακτορικό σταεφαρμοσμένα μαθηματικά στο Imperial College London, με υποτροφία του CERN, όπου εργαζόταν παράλληλα στην Ελβετία.
Μετά την ολοκλήρωση του διδακτορικού του, ο Τρύφωνας εργάστηκε σε ένα quantitative hedge fund στο Λονδίνο. "Εκείνη την περίοδο, και οι δύο αποφασίσαμε να σταματήσουμε τις επαγγελματικές μας δραστηριότητες και επιστρέψαμε στη Γενεύη, όπου το 2015 ιδρύσαμε την εταιρεία μας”.
Τα πρώτα βήματα
Αρχικά, η εταιρεία ξεκίνησε αναπτύσσοντας λογισμικό για σχεδιασμό μεταϋλικών (metamaterials), ένα αντικείμενο που συνδυάζει φυσική και μαθηματικά. Ωστόσο, η ερευνητική τους δραστηριότητα εξελίχθηκε γρήγορα προς τον ιατρικό τομέα. "Η αρχική μας σκέψη ήταν να φτιάξουμε λύσεις για διάγνωση που να είναι πιο προσβάσιμες, ειδικά σε μέρη όπου η ιατρική περίθαλψη είναι περιορισμένη — σε ένα νησί ή σε ένα βουνό”, σημειώνει ο Πάνος Αντωνακάκης.
Μέσα από ερευνητικά προγράμματα, η Multiwave ανέπτυξε συνεργασίες με κορυφαία ευρωπαϊκά ερευνητικά κέντρα, μεταξύ των οποίων και το CNRS στη Γαλλία, και το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Leiden στην Ολλανδία. Το αποτέλεσμα αυτής της δουλειάς ήταν η ανάπτυξη ενός φορητού μαγνητικού τομογράφου, βάρους μόλις 240 κιλών, που μπορεί να μετακινηθεί εύκολα.
"Οι παραδοσιακοί μαγνητικοί τομογράφοι ζυγίζουν από 5 έως 15 τόνους. Εμείς δημιουργήσαμε ένα μηχάνημα σε ρόδες που πηγαίνει στον ασθενή, αντί να πρέπει να μετακινηθεί ο ασθενής στο μηχάνημα”, εξηγεί ο συνιδρυτής της Multiwave.
Η τεχνολογία αυτή ανοίγει τον δρόμο για νέες εφαρμογές — από την επείγουσα ιατρική έως τη διάγνωση σε απομονωμένες περιοχές. Όπως τονίζει ο Πάνος Αντωνακάκης, "το όραμά μας είναι να φέρουμε την απεικόνιση πιο κοντά στους ανθρώπους, όπου κι αν βρίσκονται”.
Σε σχέση με τον ανταγωνισμό, ο κ. Αντωνακάκης εξηγεί πως ενώ η Multiwave επικεντρώνεται αρχικά στη διάγνωση του εγκεφάλου, έχουν ξεκινήσει οι εργασίες για την επέκταση της τεχνολογίας και σε άλλα μέρη του σώματος. "Το λογισμικό μας μάς επιτρέπει να σχεδιάζουμε διαφορετικά μοντέλα. Ξεκινάμε από τον εγκέφαλο, αλλά έχουμε ήδη προχωρήσει σε εφαρμογές για τα άκρα — γόνατα, αγκώνες, χέρια, πόδια — και στο μέλλον θέλουμε να επεκταθούμε και σε απεικόνιση του μαστού και ολόκληρου του σώματος”, εξηγεί.
Χρηματοδότηση 28 εκατ. δολ.
Μέχρι σήμερα, η εταιρεία έχει αντλήσει 14 εκατομμύρια δολάρια από ιδιώτες επενδυτές και άλλα 14 εκατομμύρια από ευρωπαϊκά και γαλλικά ερευνητικά προγράμματα, φτάνοντας συνολικά τα 28 εκατομμύρια δολάρια.
Το βασικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Multiwave είναι το βάρος και η φορητότητα του μηχανήματος. "Είμαστε τρεις φορές πιο ελαφριοί από τον ανταγωνισμό. Αυτό σημαίνει ότι η συσκευή μας είναι πολύ πιο mobile — μπορεί να τοποθετηθεί εύκολα, να λειτουργήσει με απλή παροχή ρεύματος και να μετακινηθεί όπου χρειάζεται”, τονίζει ο co-founder.
Η δεύτερη διαφοροποίηση, όπως εξηγεί, αφορά το επιχειρηματικό μοντέλο. Η Multiwave σκοπεύει να απευθυνθεί αρχικά σε κλινικές longevity — έναν ταχύτατα αναπτυσσόμενο κλάδο στις Ηνωμένες Πολιτείες. "Οι κλινικές αυτές προσφέρουν προληπτικά διαγνωστικά προγράμματα σε υγιή άτομα. Όπως κάνεις εξετάσεις αίματος ή γενετικούς ελέγχους, μπορείς να κάνεις και έναν προληπτικό έλεγχο εγκεφάλου ή μια ολόσωμη μαγνητική τομογραφία”, σημειώνει.
Η φιλοσοφία της Multiwave είναι να φέρει αυτού του είδους τη διάγνωση πιο κοντά στο κοινό. "Η μηχανή μας είναι πιο ευέλικτη, χρειάζεται λιγότερη ενέργεια και δεν απαιτεί πολύπλοκες υποδομές. Θέλουμε να κάνουμε την πρόσβαση στη μαγνητική απεικόνιση πιο προσιτή οικονομικά ”, επισημαίνει.
Άξονες στρατηγικής ανάπτυξης
Η πρώτη αγορά στην οποία στοχεύει η Multiwave είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες, με επόμενα βήματα τη Βόρεια Ευρώπη και άλλες αγορές.
Όπως εξηγεί ο κ. Αντωνακάκης, η στρατηγική ανάπτυξης στηρίζεται σε δύο βασικούς άξονες: την προληπτική ιατρική και τη διάγνωση.
"Ο πρώτος τομέας που στοχεύουμε είναι ο προληπτικός. Θέλουμε ο φορητός τομογράφος μας να χρησιμοποιείται για προληπτικούς ελέγχους, όπως γίνεται σήμερα με τις αιματολογικές ή τις γενετικές εξετάσεις. Ο δεύτερος τομέας είναι τα νοσοκομεία και τα απομονωμένα σημεία”, σημειώνει. "Μια τοπική κοινότητα θα μπορούσε να νοικιάσει τη συσκευή για λίγους μήνες το καλοκαίρι ή για ειδικά events, εξασφαλίζοντας πρόσβαση σε διάγνωση υψηλής ακρίβειας χωρίς την ανάγκη νοσοκομειακής υποδομής”, προσθέτει ο co-founder της Multiwave.
Πρώτος στόχος οι εγκρίσεις
Όπως εξηγεί, η πορεία προς την αγορά προϋποθέτει τη λήψη των απαραίτητων εγκρίσεων. "Στην Ευρώπη είναι το CE Marking, ενώ στις ΗΠΑ το FDA. Εμείς στοχεύουμε πρώτα στο FDA, γιατί είναι πιο γρήγορη διαδικασία και ανοίγει αυτόματα την πρόσβαση και σε άλλες αγορές — όπως η Μέση Ανατολή ή η Αφρική, που αναγνωρίζουν την αμερικανική πιστοποίηση”, τονίζει ο κ. Αντωνακάκης.
Η έδρα της Multiwave παραμένει στη Γενεύη, με θυγατρικές στη Μασσαλία και -πρόσφατα- στο Λόουελ της Μασαχουσέτης, κοντά στη Βοστώνη στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου θα στεγαστεί και η γραμμή συναρμολόγησης του φορητού τομογράφου.
Σχέδια για Ελλάδα και βάση δεδομένων
Όσον αφορά την πιθανότητα επέκτασης στην Ελλάδα, ο ίδιος αποκαλύπτει ότι είναι κάτι που είχαν εξετάσει σοβαρά στο παρελθόν. "Είχαμε κάνει ένα προσχέδιο για να εγκαταστήσουμε την παραγωγή για την ευρωπαϊκή αγορά στην Ελλάδα. Όμως, το πρόγραμμα απαιτούσε αρχικά ίδια κεφάλαια από εμάς. Δεν ήταν εφικτό τότε να καλύψουμε αυτό το αρχικό ποσό, οπότε το σχέδιο δεν προχώρησε”, σημειώνει.
Κοιτάζοντας προς το μέλλον, η Multiwave προετοιμάζεται για τη μετάβαση από την έρευνα στην εμπορική φάση. Πέρα από τη διάθεση του προϊόντος, μεγάλο στοίχημα αποτελεί και η δημιουργία μιας εκτεταμένης βάσης δεδομένων για τον ανθρώπινο εγκέφαλο. "Θέλουμε να είμαστε οι πρώτοι που θα συγκεντρώσουμε δεδομένα από υγιείς εγκεφάλους — πριν υπάρξουν συμπτώματα. Αυτή η βάση δεδομένων θα μπορεί να αξιοποιηθεί από ερευνητικά κέντρα, ασφαλιστικές εταιρείες και φαρμακευτικές που θέλουν να μελετήσουν τον αντίκτυπο των φαρμάκων σε πρώιμο στάδιο. Εκεί θα επικεντρωθεί μεγάλο μέρος της δουλειάς μας τα επόμενα χρόνια”, καταλήγει ο Πάνος Αντωνακάκης.