Του Tim Treadgold
Οι επενδυτές σπεύδουν να αγοράσουν μετοχές της Iluka Resources, της εταιρείας που αναπτύσσει το δεύτερο μεγαλύτερο έργο σπάνιων γαιών στην Αυστραλία, παρόλο που η έναρξη της παραγωγής έχει μετατεθεί για τα μέσα του 2027 και ορισμένες επενδυτικές τράπεζες εκφράζουν ανησυχίες για τη "φρενίτιδα με τις σπάνιες γαίες".
Το τελευταίο 6μηνο, η Κίνα έχει αυστηροποιήσει τον έλεγχο της προμήθειας σπάνιων γαιών. Παράλληλα, η μετοχή της Iluka έχει τρέξει ράλι 120%, φτάνοντας σε υψηλό 18 μηνών στα 7,45 δολάρια Αυστραλίας, παραμένοντας ανεπηρέαστη από το γεγονός ότι η παραδοσιακή δραστηριότητά της (η παραγωγή τιτανίου και ζιρκονίου) πλήττεται από την πτώση των τιμών.
Η Iluka -από τις παλαιότερες εταιρείες εξόρυξης στην Αυστραλία- είναι γνωστή ως προμηθεύτρια ιλμενίτη και ρουτιλίου, που χρησιμοποιούνται στην παρασκευή χρωμάτων, και ζιρκονίου, που χρησιμοποιείται σε κεραμικά όπως πλακάκια μπάνιου και κουζίνας.
Ωστόσο, το μετάλλευμα που εξορύσσει η Iluka σε διάφορες τοποθεσίες στην Αυστραλία περιέχει και ένα ελαφρώς ραδιενεργό ορυκτό, τον μοναζίτη, στο οποίο εντοπίζονται και σπάνιες γαίες υψηλής αξίας.
Τα τελευταία 30 χρόνια, η Iluka δημιούργησε απόθεμα μοναζίτη ευελπιστώντας πως θα βρισκόταν χρήση για το ορυκτό, όπως συμβαίνει τώρα, αντισταθμίζοντας τη μείωση της ζήτησης για τον ιλμενίτη και το ρουτίλιο της.
Η μετάβαση από παραγωγός ζιρκονίου και ιλμενίτη σε προμηθευτή σπάνιων γαιών, ανταγωνίστριας της Lynas Rare Earths, του πιο γνωστού προμηθευτή μετάλλων όπως νεοδύμιο, πρασεοδύμιο και δυσπρόσιο στην Αυστραλία, υποστηρίζεται από τη χρηματοδότηση της αυστραλιανής κυβέρνησης για την ανέγερση εργοστασίου με το κόστος να εκτιμάται στα 1,2 δισ. δολάρια.
Η ζήτηση για σπάνιες γαίες, που βρίσκουν όλο και περισσότερες εμπορικές και στρατιωτικές χρήσεις, σε συνδυασμό με τον περιορισμό των κινεζικών εξαγωγών, είναι οι βασικές αιτίες για το ράλι των τιμών. Το νεοδύμιο έχει σημειώσει αύξηση της τάξης του 55% από τον Απρίλιο.
Οι επενδυτές έχουν "αγκαλιάσει" τις σπάνιες γαίες, μολονότι οι αναλυτές των τραπεζών παραμένουν επιφυλακτικοί όσον αφορά το κόστος που επιβαρύνει την Iluka για την κατασκευή του νέου εργοστασίου επεξεργασίας σπάνιων γαιών στην πόλη Eneabba (στη δυτική ακτή της Αυστραλίας) και την αβεβαιότητα σχετικά με τις μελλοντικές τιμές τους.
Η επίσκεψη αναλυτών από επενδυτικές τράπεζες την προηγούμενη εβδομάδα στο έργο Eneabba έφερε συγκρατημένες μεν θετικές δε κριτικές. Η "φρενίτιδα" για τις σπάνιες γαίες έχει πυροδοτήσει ένα υπερβολικό ράλι που με τη σειρά του μοιάζει να δημιουργεί το σύνδρομο FOMO (Fear Of Missing Out, δηλαδή, ο φόβος μην χάσεις αυτό που συμβαίνει), το οποίο δίνει ανοδική ώθηση στον χρυσό.
Η Ord Minnett, μια μικρή χρηματιστηριακή εταιρεία, επισήμανε στους πελάτες της ότι ενώ είναι σίγουρη για την επιτυχία του έργου της Iluka στο Eneabba, η μετοχή της δύσκολα θα διατηρήσει την ίδια δυναμική.
Τα επίπεδα όπου κινείται η μετοχή της Iluka "τιμολογούν" το NdPr, το πιο "εμπορικό" είδος σπάνιας γαίας (ένα μείγμα νεοδυμίου και πρασεοδυμίου) πάνω από τα 110 δολάρια το κιλό. Εκατόν δέκα δολάρια το κιλό αγοράζει η κυβέρνηση των ΗΠΑ σπάνιες γαίες από το ορυχείο Mountain Pass στην Καλιφόρνια.
Άλλες τράπεζες που συμμετείχαν στην επίσκεψη στο εργοτάξιο ήταν πιο θετικές, αλλά εξέφρασαν ανησυχία για την πιο αργή του αναμενόμενου μετάβαση από την κατασκευή στην παραγωγή.
Η Morgan Stanley σημείωσε ότι η έναρξη παραγωγής NdPr αναμενόταν στα μέσα του 2027, ενώ για σπάνιες γαίες, όπως το δυσπρόσιο και το τέρβιο, δεν αναμενόταν πριν το τέλος του 2027, "μια μικρή καθυστέρηση σε σχέση με τις προσδοκίες μας", ανέφερε η τράπεζα.
Η Morgan Stanley έχει δώσει στην Iluka σύσταση "buy" με τιμή-στόχο στα 6,40 δολάρια Αυστραλίας, που είναι 1,16 δολάρια Αυστραλίας κάτω από την τελευταία τιμή πώλησης της μετοχής.
Η Barrenjoey έχει δώσει σύσταση "overweight" και τιμή-στόχο στα 7,60 δολάρια Αυστραλίας, ενημερώνοντας τους πελάτες της μετά την επίσκεψη στο εργοτάξιο ότι εντυπωσιάστηκε επειδή το έργο ήταν εντός του προϋπολογισμού παρά την απώλεια χρόνου λόγω αλλαγών στον σχεδιασμό.