Των Sergei Klebnikov, Sarah Hansen
Η Wall Street "βυθίστηκε” τη Δευτέρα, καταγράφοντας "βουτιά” σχεδόν κατά 13%, μετά τη δήλωση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ότι η επιδημία του κορονοϊού ίσως διαρκέσει περισσότερο από ό,τι αναμενόταν και ότι οι ΗΠΑ μπορεί να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο ύφεσης, παρά τη σημαντική μείωση επιτοκίων στην οποία προέβη η Federal Reserve το Σαββατοκύριακο.
Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε τη Δευτέρα, παρουσία της "task force” της αμερικανικής κυβέρνησης για την αντιμετώπιση του κορονοϊού, ο πρόεδρος Τραμπ σημείωσε ότι τα δεινά της επιδημίας θα μπορούσαν να διαρκέσουν έως τον Αύγουστο. Τόνισε δε στους δημοσιογράφους ότι οι ΗΠΑ "ίσως” βαίνουν προς ύφεση. Άποψη με την οποία συμφωνούν και οι ειδικοί.
Η πτώση στην αγορά επιταχύνθηκε αμέσως μετά τις δηλώσεις Τραμπ, με τον Dow Jones Industrial Average να σημειώνει "βουτιά” άνω του 13%, ήτοι κατά περισσότερες από 3.000 μονάδες, τον S&P 500 να διολισθαίνει περισσότερο από 12% και τον Nasdaq Composite να κατρακυλά κατά 12,5%, πριν κλείσουν τελικά ελαφρώς υψηλότερα από τα χαμηλά ημέρας.
Η πτώση της Δευτέρας ήταν μία από τις μεγαλύτερες στην ιστορία της αγοράς σε όρους μονάδων - για τον Dow Jones μάλιστα ήταν χειρότερη από την πτώση κατά 10% που κατέγραψε την προηγούμενη "Μαύρη Πέμπτη” αλλά και η δεύτερη χειρότερη μετά το κραχ της αγοράς στις 19 Οκτωβρίου του 1987 που έμεινε γνωστή στην ιστορία ως "Μαύρη Δευτέρα”. Η χθεσινή πτώση σηματοδότησε όμως και τη χειρότερη ημερήσια επίδοση του Nasdaq στην ιστορία του δείκτη.
Νωρίτερα τη Δευτέρα, οι ισχυρές απώλειες οδήγησαν σε μια ακόμη διακοπή της διαπραγμάτευσης στην αγορά, για τέταρτη φορά από την προηγούμενη εβδομάδα, με τους τρεις δείκτες να καταγράφουν ήδη από τις προσυνεδριακές συναλλαγές ισχυρές απώλειες της τάξης του 5% ή και περισσότερο.
Κι αυτό παρά το γεγονός ότι την Κυριακή, η Federal Reserve ανακοίνωσε ένα ευρύ πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης προκειμένου να στηρίξει την αμερικανική οικονομία: "κούρεψε” το επιτόκιό της σχεδόν στο 0%, δεσμεύτηκε να αυξήσει τις αγορές ομολόγων κατά 700 δισ. δολάρια, εκμηδένισε το ύψος των ελάχιστων απαιτούμενων αποθεματικών για τις τράπεζες και προέτρεψε τα πιστωτικά ιδρύματα να παρέχουν ταχεία χρηματοδότηση στην αγορά αξιοποιώντας τις συνθήκες αυτές.
Σε αντιδιαστολή με την υπόλοιπη αγορά, πάντως, τη Δευτέρα οι μετοχές των αεροπορικών εταιρειών έκαναν ένα εντυπωσιακό comeback στο κλείσιμο, σημειώνοντας άλμα 11%, καθώς ο ένοικος του Λευκού Οίκου υποσχέθηκε να στηρίξει τους αερομεταφορείς "100%”. Η αεροπορική βιομηχανία ζητά από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση επιδοτήσεις και δάνεια ύψους 58 δισ. δολαρίων προκειμένου να ξεπεράσει την κρίση.
Μετά και τη χθεσινή πτώση, η αμερικανική χρηματιστηριακή αγορά βρίσκεται σχεδόν 30% χαμηλότερα από τα ιστορικά υψηλά επίπεδα που "έγραψε” μόλις πριν από τρεις εβδομάδες. Η προηγούμενη εβδομάδα, μάλιστα, ήταν η χειρότερη της αγοράς από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, με μαζικές πωλήσεις να λαμβάνουν χώρα τόσο τη Δευτέρα (9/3) όσο και την Πέμπτη (12/3) - οπότε ο Dow έχασε 10% ή περισσότερες από 2.300 μονάδες. Μετά το "τσουνάμι” πωλήσεων της προηγούμενης εβδομάδας η αμερικανική αγορά έχει εισέλθει πλέον για τα καλά σε bear market - και όταν αυτό συμβαίνει, η ύφεση ακολουθεί στο 80% των περιπτώσεων, σύμφωνα με το Bloomberg.
Εν τω μεταξύ, οι αμερικανικές τράπεζες, που επίσης είδαν τις μετοχές τους να διολισθαίνουν ακολουθώντας τη γενικότερη τάση της αγοράς τις τελευταίες εβδομάδες, αποφάσισαν να αναβάλλουν επί του παρόντος τα προγράμματα επαναγοράς μετοχών τους σε μια προσπάθεια να ρίξουν χρήμα στην οικονομία. Την Κυριακή, οκτώ από τις μεγαλύτερες τράπεζες των ΗΠΑ, μεταξύ αυτών η JPMorgan, η Bank of America και η Goldman Sachs, ανακοίνωσαν ότι αναστέλλουν τις επαναγορές μετοχών που είχαν προγραμματίσει για το δεύτερο τρίμηνο του έτους προκειμένου να μπορούν να δανείσουν ιδιώτες και επιχειρήσεις που χρειάζονται ρευστότητα. Πρόκειται για εκ διαμέτρου αντίθετη προσέγγιση από αυτήν που ακολούθησαν κατά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, όταν πολλά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα είχαν δώσει προτεραιότητα τις αποδόσεις των μετόχων τους έναντι της ευρύτερης οικονομίας.
