Της Ελευθερίας Κούρταλη
Με νέο υψηλό έτους και νέο επίπεδο-ρεκόρ σχεδόν εννέα ετών "απάντησε" την περασμένη εβδομάδα το Χρηματιστήριο Αθηνών στις όποιες ανησυχίες για αβεβαιότητα και έντονη μεταβλητότητα θα προκαλούσαν στην αγορά οι εκλογές της Κυριακής –όπως είχαν προειδοποιήσει πριν από αρκετές εβδομάδες πολλοί αναλυτές−, ενώ η απόδοση του ελληνικού ομολόγου υποχώρησε κάτω του 4% για πρώτη φορά από τον περασμένο Δεκέμβριο και κινείται σταθερά κάτω από αυτήν του αντίστοιχου ιταλικού, με το ελληνικό spread να καταγράφει τη μεγαλύτερη βελτίωση στην Ευρωζώνη από τότε που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ξεκίνησε τις αυξήσεις επιτοκίων τον Ιούλιο του 2002. Αυτό αποτελεί απόδειξη πως οι επενδυτές όχι μόνο δεν φοβήθηκαν τις κάλπες, αλλά ότι ποντάρουν σταθερά σε συνέχιση της βελτίωσης των προοπτικών της Ελλάδας και των ελληνικών assets.
Επιπλέον, το μπαράζ των θετικών εκθέσεων για την ελληνική οικονομία, τις ελληνικές μετοχές και τα ομόλογα συνεχίστηκε και την τελευταία εβδομάδα πριν από τις εκλογές, με τη διεθνή κοινότητα των αναλυτών να έχει στρέψει έντονα τα ραντάρ στην ετυμηγορία της Κυριακής και να αναμένει συνέχιση της τρέχουσας πολιτικής που οδήγησε την Ελλάδα να αποτελέσει το αστέρι των οικονομικών επιδόσεων της Ευρωζώνης, εκτιμώντας πως η επόμενη κυβέρνηση θα έχει "οδηγό" τη Νέα Δημοκρατία.
Οι άμυνες και οι δυνάμεις που παρουσιάζει η εγχώρια αγορά καλλιεργούν θετικές προσδοκίες για τη συνέχεια, όταν ο παράγοντας "εκλογές" θα έχει πια βγει από την εξίσωση, αρκεί φυσικά η επόμενη κυβέρνηση να συνεχίσει στον δρόμο των μεταρρυθμίσεων, των επενδύσεων και τις ενίσχυσης της ανάπτυξης, ο οποίος και θα οδηγήσει τη χώρα στην πόρτα της επενδυτικής βαθμίδας.
Εντυπωσιασμένα τα funds από την Ελλάδα στo roadshow της Wood
Σε αυτό το πλαίσιο, σημαντικό στίγμα των θέσεων των funds για την Ελλάδα και τα ελληνικά assets αυτό το διάστημα, αλλά και τις διαθέσεις των επενδυτών σε ό,τι αφορά το Χ.Α. για το υπόλοιπο του έτους, δόθηκε από το διήμερο συνέδριο για τις ελληνικές εισηγμένες που συνδιοργάνωσε ο επενδυτικός οίκος Wood με το Χρηματιστήριο Αθηνών, το 8ο Wood’s Greek Retreat, στο Καβούρι πριν από μερικές μέρες. Σε γενικές γραμμές, δεν υπήρχε ιδιαίτερη ανησυχία για τις εκλογές, ενώ στο επίκεντρο βρέθηκε ο τραπεζικός κλάδος.
Στο συνέδριο συμμετείχαν 50 επενδυτές και funds, μεταξύ των οποίων Lazard, Pictet, Allianz, East Capital, Pictet, Fiera και DEKA Investments. Μεταξύ των ελληνικών εισηγμένων που έδωσαν το "παρών" ήταν οι OΠΑΠ, Aegean, ΟΛΠ, Motor Oil, HELLENiQ Εnergy, Titan, Lamda Development, Fourlis, EXAE, Noval, Cenergy, Mytilineos, Σαράντης, Dimand, ΓΕΚ Τέρνα, ΔΕΗ, OTE και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς. Τα περισσότερα ραντεβού είχαν οι Mytilineos, ΟΠΑΠ, ΔΕΗ και Motor Oil.
Αξίζει να σημειωθεί πως το επόμενο διάστημα ακολουθούν και άλλα σημαντικά συνέδρια που διοργανώνει το Χ.Α. για την προώθηση ειδικά των εταιρειών μεσαίας κεφαλαιοποίησης σε Ευρωπαίους θεσμικούς επενδυτές, με πρώτο το Mid Cap Conference στη Γενεύη στις 13 Ιουνίου, στη συνέχεια το Mid Cap Conference στο Παρίσι στις 22 Ιουνίου και στις 31 Οκτωβρίου το Mid Cap Conference στη Φρανκφούρτη. Στις προσεχείς δράσεις του Χ.Α. περιλαμβάνεται το Επενδυτικό Roadshow στο Λονδίνο στις 27-28 Νοεμβρίου του 2023, σε συνεργασία, όπως και πέρσι, με τη Morgan Stanley και ελληνικές χρηματιστηριακές εταιρείες.
Όπως σημειώνουν αναλυτές της East Capital Group, fund με έδρα τη Σουηδία που επενδύει στις αναδυόμενες αγορές διεθνώς, Dilara Saygi και Eglé Fredriksson επέστρεψαν εντυπωσιασμένοι από το ταξίδι τους στην Αθήνα, από το κλίμα για την Ελλάδα και τις προοπτικές της χώρας και των ελληνικών μετοχών.
Οι ελληνικές εταιρείες, όπως τόνισαν, έχουν βάσιμους λόγους να είναι αισιόδοξες. Η Ελλάδα είναι πιθανό να ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα σύντομα και το δημόσιο χρέος/ΑΕΠ το 2027 προβλέπεται να είναι χαμηλότερο από αυτό της Ιταλίας, τη στιγμή που έχει ένα πολύ πιο ευνοϊκό προφίλ, καθώς η μέση λήξη του ιταλικού χρέους είναι 7 χρόνια, ενώ της Ελλάδας 18 χρόνια, με κυρίως σταθερά επιτόκια περίπου 1,4%, όπως σημείωσαν.
Επιπλέον, οι αναλυτές της East Capital αναφέρουν πως οι τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες καθάρισαν τους ισολογισμούς τους και μπαίνουν στο δεύτερο έτος ισχυρής κερδοφορίας. Οι τράπεζες έχουν κάνει άλματα στο μέτωπο της ανοικοδόμησης της εμπιστοσύνης των επενδυτών και των πελατών μέσω της ανοιχτής επικοινωνίας και της επιτυχούς εκτέλεσης σύνθετων turnaround σχεδίων. Γενικότερα, η εμπιστοσύνη είναι δύσκολο να ξαναχτιστεί, αλλά κάνουν όλα τα σωστά βήματα μέχρι στιγμής και είναι ανθεκτικές. Εάν συνεχίσουν να κινούνται σε αυτή την κατεύθυνση, τονίζουν οι αναλυτές της East Capital, είναι θέμα χρόνου οι ελληνικές τράπεζες να μπουν στο ραντάρ πολλών μεγάλων επενδυτών και της ευρύτερης κοινότητας επενδυτών και ειδικών − ακόμα και μετά το ράλι 45%-80% που έχουν σημειώσει οι μετοχές τους από τον Οκτώβριο του 2022.
Κατά το fund, μάλιστα, οι προβλέψεις του ΔΝΤ για το ΑΕΠ φαίνονται υπερβολικά συντηρητικές στο 2,2%. Αν και προβλέπει ισχυρή ανάπτυξη στις επενδύσεις, δεν ενσωματώνει την καλύτερη τουριστική χρονιά (που δείχνουν οι προκρατήσεις) και την καλύτερη από την αναμενόμενη απασχόληση. Το 3% είναι πιο ρεαλιστικό επίπεδο ανάπτυξης για την Ελλάδα φέτος, όπως εκτιμά η East Capital, με ορισμένους εγχώριους αναλυτές να την τοποθετούν έως και στο 3,5%.
"Επίσης, είναι εντυπωσιακό το γεγονός πως η Ελλάδα έχει εταιρείες-ηγέτες στην αγορά σε παρόχους λύσεων ενεργειακής μετάβασης και εταιρείες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με φιλόδοξα σχέδια. Οι μη απαιτητικές αποτιμήσεις σημαίνουν ότι οι ελληνικές εταιρείες αποτελούν εξαιρετική ευκαιρία για τους επενδυτές να επενδύσουν στην ενεργειακή μετάβαση", σημειώνεται χαρακτηριστικά.
"Οι τοποθετήσεις μας στις ελληνικές μετοχές είναι, άλλωστε, βασικός λόγος που το fund μας East Capital Balkans είναι ένα από τα funds με την υψηλότερη απόδοση στη Σουηδία τον περασμένο χρόνο", καταλήγουν οι αναλυτές.
"Ψήφος εμπιστοσύνης" των αναλυτών στα ελληνικά assets
Σημαντικό "σήμα" για το Χ.Α. και τις ελληνικές τράπεζες, στηρίζοντας την ισχυρή τους απόδοση, έδωσε σε νέα της ανάλυση η Goldman Sachs, συστήνοντας την περασμένη εβδομάδα στους επενδυτές, και λίγα 24ωρα πριν από τις κάλπες, να χτίσουν θέσεις στον τραπεζικό κλάδο του Χ.Α., καθώς από μακροοικονομική προοπτική είναι απόλυτα ελκυστικός σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και στο πλαίσιο της περιοχής των αναδυόμενων αγορών, τη στιγμή που οι ελληνικές τραπεζικές μετοχές του είναι ήδη σημαντικά υποτιμημένες.
Σε ό,τι αφορά την ελληνική αγορά μετοχών γενικότερα, και η Barclays έδωσε σημαντική "ψήφο εμπιστοσύνης". Όπως σημείωσε, η εγχώρια αγορά βρίσκεται σε σταθερή ανοδική πορεία τούς τελευταίους 12 μήνες, υπεραποδίδοντας έναντι του ευρωπαϊκού δείκτη MSCI κατά σχεδόν 20%. Η βραχυπρόθεσμη πολιτική αβεβαιότητα μπορεί να προκαλέσει μόνο μικρή μεταβλητότητα, καθώς ο κύριος ελληνικός δείκτης δεν φαίνεται να ανησυχεί ιδιαίτερα για τις κάλπες. Με την Ελλάδα να είναι έτοιμη να εισέλθει σε έναν νέο αναπτυξιακό κύκλο, το όφελος για τις ελληνικές μετοχές θα είναι μεγάλο, όπως σημείωσε.
Ειδικότερα, οι προοπτικές μιας ισχυρότερης οικονομίας και η συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων από μια φιλική προς τις επιχειρήσεις κυβέρνηση θα ήταν σίγουρα καλός οιωνός για την ελληνική αγορά μετοχών, δεδομένου και του μεγάλου "βάρους" που έχουν στον Γενικό Δείκτη ο κλάδος των τραπεζών και οι κυκλικοί κλάδοι, τόνισε η Barclays. Παράλληλα, σημείωσε ότι η αναθεώρηση των εκτιμήσεων των κερδών ανά μετοχή για τις ελληνικές εισηγμένες ήταν ισχυρότερη από ό,τι για τις ευρωπαϊκές κατά μέσο όρο τούς τελευταίους μήνες, γεγονός που πιθανώς εξηγεί μέρος της ισχυρής απόδοσης.
Η Barclays είναι απόλυτα θετική και για τις προοπτικές της ελληνικής αγοράς ομολόγων, εκτιμώντας πως σύντομα θα συγκλίνει με τις επιδόσεις άλλων αγορών της περιφέρειας που έχουν υψηλή αξιολόγηση, όπως η Πορτογαλία, δεδομένου ότι είναι θέμα χρόνου η Ελλάδα να ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα – κάτι που μπορεί να συμβεί ακόμα και τον Οκτώβριο.
Από την πλευρά της, η Allianz τόνισε πως τα ελληνικά κρατικά ομόλογα διαπραγματεύονται πλέον με αποδόσεις που συνάδουν με τις χώρες με αξιολόγηση επενδυτικής βαθμίδας και οι αγορές δεν φαίνεται να τιμολογούν καμία πολιτική αναταραχή. Το μεγαλύτερο μέρος του δημόσιου χρέους παραμένει σε "επίσημα χέρια" (76% το 2022 από 26% το 2011) και η μέση διάρκεια του χρέους έχει επεκταθεί στα 17,5 έτη το 2022 (από 6,3 έτη το 2011), γεγονός που μετριάζει την επιβάρυνση των τόκων εξυπηρέτησης εν μέσω των αυξανόμενων επιτοκίων της ΕΚΤ. Η Allianz θεωρεί πως τα αποτελέσματα των εκλογών θα είναι κρίσιμα για να καθοριστεί εάν η χώρα μπορεί να διατηρήσει τη βιωσιμότητα του χρέους και να επιστρέψει στην επενδυτική βαθμίδα μέχρι το τέλος του έτους και οποιοδήποτε πολιτικό αδιέξοδο θα μπορούσε να απειλήσει μια διαρκή πορεία ανάκαμψης.
Η J.P. Morgan επισήμανε ότι παραμένει σε γενικές γραμμές εποικοδομητική για τα ελληνικά ομόλογα και εκτιμά πως οι αποδόσεις τους θα συνεχίσουν να κινούνται χαμηλότερα από αυτές των ιταλικών ομολόγων σε ολόκληρη τη διάρκεια του 2023, δεδομένων των ισχυρών μακροοικονομικών και δημοσιονομικών μεγεθών της Ελλάδας και της μεγάλης πιθανότητας να ανακτήσει η χώρα την αξιολόγηση επενδυτικής βαθμίδας έως τις αρχές του 2024. Ωστόσο η αμερικανική τράπεζα παραμένει ουδέτερη για την Ελλάδα βραχυπρόθεσμα, δεδομένης της ισχυρής υπεραπόδοσης που έχουν σημειώσει πρόσφατα τα ελληνικά ομόλογα. Για τους επενδυτές που κυνηγούν τις overweight θέσεις στην Ελλάδα, συνεχίζει να συστήνει τα ελληνικά ομόλογα διάρκειας 8 έως 10 ετών, τα οποία και παραμένουν ελκυστικά, καθώς διαπραγματεύονται με τα υψηλότερα περιθώρια ανάκαμψης σε σχέση με άλλους τίτλους των χωρών της περιφέρειας της Eυρωζώνης.
Σε ό,τι αφορά το πολιτικό μέτωπο και τις εκλογές, το βασικό σενάριο της J.P. Morgan είναι μια κυβέρνηση με "οδηγό" τη Νέα Δημοκρατία και, σε κάθε περίπτωση, τη συνέχιση της τρέχουσας πολιτικής, γεγονός που θα συνεχίσει να στηρίζει την ισχυρή ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.
Η bullish και ψύχραιμη εικόνα του Χ.Α.
Οι διεθνείς οίκοι συνεχίζουν τη δημοσιοποίηση εκθέσεων με τις οποίες επιβεβαιώνουν την ψήφο εμπιστοσύνης τους στις θετικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και του Χρηματιστηρίου, ενώ την ίδια ώρα ο πληθωρισμός του Απριλίου υποχωρεί στο +3%, από +4,6% τον Μάρτιο, και η υπεραπόδοση των φοροεσόδων διαμορφώνει στο τετράμηνο το πρωτογενές πλεόνασμα στα 2,4 δισ. ευρώ, όπως σημειώνει ο Δημήτρης Τζάνας της Κύκλος Χρηματιστηριακή.
Εν όψει των παραπάνω, το Ελληνικό Χρηματιστήριο προσπέρασε την απροθυμία της Morgan Stanley International για αύξηση του αριθμού των εταιρειών του MSCI Standard Greece τις προηγούμενες ημέρες, με τον Γενικό Δείκτη να κινείται σε νέα υψηλά έτους και τις 1.150 μονάδες να αποτελούν το κοντινότερο ισχυρό όριο αντίστασης, προσθέτει ο αναλυτής. Ταυτόχρονα, ο πολιτικός κίνδυνος φαίνεται πως έχει υποβαθμιστεί, προεξοφλώντας την επικράτηση του κυβερνώντος κόμματος σύμφωνα με τα δημοσκοπικά δεδομένα, πιθανολογώντας τη διαμόρφωση κυβερνητικού σχήματος στην επερχόμενη νέα εκλογική αναμέτρηση.
Όπως σχολιάζει από την πλευρά του ο Πέτρος Στεριώτης, διευθύνων σύμβουλος ΚΕΠΕΥ, το Χ.Α. έχει πρόσφατα δείξει ότι παραμένει ψύχραιμο εν όψει της κάλπης και, με τον Γενικό Δείκτη σε υψηλά 9 ετών, ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει την bullish εικόνα της ελληνικής αγοράς. Οι συνεχιζόμενοι χαμηλοί όγκοι συναλλαγών στη Λεωφόρο Αθηνών οφείλονται όχι στο ότι οι επενδυτές είναι αδιάφοροι, αλλά στο ότι τηρούν "στάση αναμονής" και αποφεύγουν το ρίσκο να είναι αυτοί εκείνοι που θα μείνουν "χωρίς καρέκλα όταν η μουσική σταματήσει". Επιπλέον, διακρατούν ρευστότητα για να επενδύσουν εκ νέου στο σενάριο των βυθίσεων (dips).
Το Ελληνικό Χρηματιστήριο, ως γνωστόν, είναι ρηχό, παρ’ όλα αυτά το τελευταίο διάστημα, με την αγορά να συντηρείται πάνω από τις 1.100 μονάδες και χωρίς ιδιαίτερη μεταβλητότητα, κάνει σημαντικό όγκο συναλλαγών, επισημαίνει ο Ηλίας Ζαχαράκης της Fast Finance. Οι περισσότεροι φοβούνται το πολιτικό ρίσκο και το αποτέλεσμα των εκλογών, έχοντας σημαντική ρευστότητα εκτός, όπως προσθέτει. Παρ’ όλα αυτά, με βάση πάντα τις δημοσκοπήσεις και τα λεγόμενα των κομμάτων, την πρώτη Κυριακή δεν θα έχουμε κυβέρνηση, οπότε η αγορά ξέρει ότι πάμε για δεύτερες εκλογές.
Ωστόσο το αποτέλεσμα της πρώτης Κυριακής μπορεί να δώσει στην αγορά επιπλέον ρυθμό αν φανεί ότι στις επόμενες εκλογές πάμε για αυτοδυναμία της παλαιάς κυβέρνησης και πάλι. Το δεύτερο σενάριο, με μικρότερες πιθανότητες παρ’ όλα αυτά, είναι στις δεύτερες εκλογές, και σε περίπτωση που τα ποσοστά δεν το επιτρέπουν, να υπάρξει μια συγκυβέρνηση Ν.Δ. με ΠΑΣΟΚ. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις οι πολιτικές που θα εφαρμοστούν είναι στην κατεύθυνση που η αγορά θέλει, δηλαδή συνέχιση μεταρρυθμίσεων και αναπτυξιακή πολιτική. Κατά τον κ. Ζαχαράκη, το μόνο σενάριο που θα φόβιζε την αγορά είναι στις πρώτες εκλογές να έχουμε μια κυβέρνηση ηττημένων, κάτι που ως πιθανότητα είναι πολύ μικρή.
"Το πιο σημαντικό είναι ότι σε κάθε περίπτωση η επενδυτική βαθμίδα, με όσα θετικά φέρει μαζί της, είναι δεδομένη, και η αγορά, όπως ξέρουμε, προεξοφλεί είτε τα αρνητικά είτε τα θετικά. Άλλωστε, ακόμα και τεχνικά να το δούμε, έχουμε μια σημαντική πολύχρονη ανοδική διάσπαση που ακόμη δεν έχει δείξει τη δύναμή της. Επιπλέον, οι οίκοι φαίνεται να αγαπάνε Ελλάδα, μιας και κάθε μέρα προστίθενται νέες θετικές δημοσιεύσεις", καταλήγει ο αναλυτής.
