του Στάθη Βασιλόπουλου
Στον ευρωπαϊκό χάρτη των υποδομών ψηφιακής τεχνολογίας εισέρχεται η χώρα μας, με την υλοποίηση σημαντικών έργων, που είναι αλληλένδετα μεταξύ τους: τη λειτουργία του εθνικού υπερυπολογιστή Δαίδαλος και του Κέντρου Δεδομένων Λαυρίου, καθώς και τη δημιουργία του ελληνικού "εργοστασίου" Τεχνητής Νοημοσύνης (AI Factory) Pharos. Η εκκίνηση του έργου για τον υπερυπολογιστή και το Κέντρο Δεδομένων δόθηκε την περασμένη Τετάρτη στη διάρκεια τελετής που πραγματοποιήθηκε στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου.
Το έργο για τον Δαίδαλο ανέλαβε να υλοποιήσει η Hewlett Packard Enterprise και περιλαμβάνει την προμήθεια και την εγκατάσταση προηγμένου υπολογιστικού εξοπλισμού, αποθηκευτικού χώρου και λογισμικού, και εκπαιδευτικές υπηρεσίες, με προϋπολογισμό 41 εκατ. ευρώ. Επίσης, κατακυρώθηκε στην ανάδοχο εταιρεία ΜainSys το έργο με αντικείμενο τη διαμόρφωση των ηλεκτρομηχανολογικών υποδομών και τη διαμόρφωση νέου κέντρου δεδομένων στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκου Λαυρίου, με προϋπολογισμό 17,9 εκατ. Οι σχετικές συμβάσεις υπεγράφησαν μεταξύ των αναδόχων και του Εθνικού Δικτύου Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας (ΕΔΥΤΕ ΑΕ - GRNET), φορέα του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Τα έργα χρηματοδοτούνται με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.
Στους κορυφαίους υπολογιστές του κόσμου
Ο Δαίδαλος θα είναι ο μεγαλύτερος στη χώρα και από τους ισχυρότερους στην Ευρώπη, ενώ αναμένεται να συμπεριληφθεί στους κορυφαίους 30 υπερυπολογιστές παγκοσμίως εντός της λίστας ΤΟP500 και της λίστας των συστημάτων αποδοτικής χρήσης ενέργειας (GREEN500).
Αναμένεται να έχει ισχύ άνω των 60 Petaflops και θα είναι 120 φορές ισχυρότερος από τον υφιστάμενο υπερ-υπολογιστή ARIS, εκτελώντας εξήντα εκατομμύρια δισεκατομμύρια (δηλαδή εξήντα τετράκις εκατομμύρια - 60.000.000.000.000.000) πράξεις κινητής υποδιαστολής ανά δευτερόλεπτο. Θα τροφοδοτείται από συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και θα γίνεται χρήση σύγχρονων συστημάτων ψύξης, ώστε να υπάρχει χαμηλό ενεργειακό κόστος και ελάχιστη περιβαλλοντική επιβάρυνση.
Με τις υπολογιστικές του δυνατότητες θα καλύψει τις αυξανόμενες ανάγκες της ερευνητικής και επιστημονικής κοινότητας, προσελκύοντας επιπλέον νέους επιστήμονες και συνεισφέροντας σε έρευνα παγκόσμιας κλάσης. Αναμένεται να είναι διαθέσιμος στις αρχές του 2026, για χρήση από την επιστημονική και ακαδημαϊκή κοινότητα, τη βιομηχανία και τον δημόσιο τομέα σε όλη την Ευρώπη, ενισχύοντας τη θέση της Ελλάδας στον παγκόσμιο χάρτη της υψηλής υπολογιστικής απόδοσης.
Η ανάπτυξή του αποτελεί σημαντικό βήμα για την επιστημονική και τεχνολογική εξέλιξη της χώρας, ενισχύοντας τις δυνατότητες έρευνας και καινοτομίας σε τομείς όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, η εξατομικευμένη ιατρική, η μετεωρολογία, η ανάλυση μεγάλου όγκου δεδομένων και η ανάπτυξη έξυπνων συστημάτων μεταφορών.
Ο Δαίδαλος θα αποτελέσει τον υπολογιστικό πυρήνα του ελληνικού "εργοστασίου" Τεχνητής Νοημοσύνης (AI Factory) Pharos, το οποίο θα προωθήσει την τεχνολογική πρόοδο σε τομείς όπως η υγεία, η περιβαλλοντική βιωσιμότητα, ο πολιτισμός και η γλώσσα. Πιο συγκεκριμένα, ο νέος εθνικός υπερυπολογιστής θα λειτουργήσει ως η υπολογιστική πλατφόρμα του AI Factory Pharos, προσφέροντας συνολικά υπολογιστική ισχύ 89 Pflops, εξασφαλίζοντας ένα σημαντικό ποσοστό αυτής για αποκλειστική χρήση από εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης μέσω του Pharos. Η υλοποίηση του AI Factory "Pharos" αναμένεται να ξεκινήσει τον Απρίλιο του 2025.
Η επιλογή της Ελλάδας για τη φιλοξενία του "Pharos" έγινε από την Κοινή Επιχείρηση EuroHPC, καθώς εγκρίθηκε η πρόταση που υπέβαλε το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης "Pharos - The Greek AI Factory for accelerating AI innovation", στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας AI Factories της Κοινής Επιχείρησης EuroHPC. Μάλιστα, η Ελλάδα αποτελεί ένα από τα πρώτα επτά AI Factories της Ε.Ε., μαζί με τις Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία, Λουξεμβούργο, Σουηδία και Φινλανδία. Πρόσφατα, προστέθηκαν και οι εξής χώρες που αναμένεται να υλοποιήσουν τα δικά τους εθνικά AI Factories: Αυστρία, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Πολωνία και Σλοβενία.
Το AI Factory Pharos στοχεύει στη δημιουργία ενός εθνικού οικοσυστήματος Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ), προάγοντας την καινοτομία και τη συνεργασία μεταξύ ακαδημαϊκών, επιχειρηματικών και δημόσιων φορέων. Εστιάζει στους τομείς της Υγείας, της Ελληνικής Γλώσσας και του Πολιτισμού, καθώς και της Βιώσιμης Ανάπτυξης, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη ηθικά υπεύθυνων AI εφαρμογών. Σε στενή συνεργασία με την ακαδημαϊκή κοινότητα, τις επιχειρήσεις και τους φορείς του δημόσιου τομέα, ο Pharos θα υποστηρίξει την ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων και την εμπορική εκμετάλλευση καινοτόμων εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης.
Επιπλέον, θα συμβάλει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και στην επίλυση σημαντικών κοινωνικών προκλήσεων. Επιπρόσθετα, το ελληνικό εργοστάσιο τεχνητής νοημοσύνης στοχεύει να αποτελέσει κόμβο έρευνας και γνώσης και για την ευρύτερη γεωγραφική μας περιοχή, αναδεικνύοντας την Ελλάδα σε τεχνολογικό πόλο.
Η επιλογή του Λαυρίου
Το κτίριο όπου θα κατασκευαστεί ο Δαίδαλος, με εμβαδόν περίπου 1.500 τ.μ., χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και θεωρείται από τα σημαντικότερα μνημεία της βιομηχανικής κληρονομιάς. Αποτέλεσε έναν από τους πρώτους ηλεκτρικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας στην Ελλάδα και έχει ιδιαίτερη αρχιτεκτονική αξία. Η συνολική ανάπλαση αφορά 2 κτίρια, το κτίριο της Καμινείας και του παλαιού Πλινθοποιείου, τα οποία θα στεγάζουν όλες τις υποστηρικτικές υποδομές, μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο, συνολικής έκτασης 3.000 τ.μ.
Η επιλογή του συγκεκριμένου χώρου έγινε βάσει τόσο της ιστορικής του αξίας όσο και της τεχνικής του σπουδαιότητας, συμβάλλοντας στην ανάδειξη της εξέλιξης της ελληνικής βιομηχανίας και επιστήμης. Εξάλλου, το Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου στεγάζει αρκετές νέες και καινοτόμες επιχειρήσεις, εργαστήρια του ΕΜΠ, καθώς επίσης και ιδρύματα πολιτισμού και τέχνης, αποτελώντας μια κοιτίδα ανάπτυξης και εφαρμογής καινοτόμων προϊόντων και δραστηριοτήτων τεχνολογικού, εκπαιδευτικού και πολιτιστικού περιεχομένου.
Διαβάστε ακόμη:
