Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου
Εντυπωσιακή ανάκαμψη σημείωσε η παγκόσμια startup σκηνή στο πρώτο τρίμηνο του 2025. Ωστόσο, παρά τη σαφή ενίσχυση του επενδυτικού κλίματος, η πλειονότητα των κεφαλαίων και των ευκαιριών συνεχίζει να συγκεντρώνεται σε περιορισμένο αριθμό εταιρειών και κλάδων.
Σύμφωνα με στοιχεία της Crunchbase, το πρώτο τρίμηνο του 2025 ήταν το ισχυρότερο από το δεύτερο τρίμηνο του 2022 σε επίπεδο επενδυτικής δραστηριότητας. Πρωταγωνίστρια ήταν η OpenAI, η οποία συγκέντρωσε το αστρονομικό ποσό των 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε έναν μόνο γύρο –η μεγαλύτερη ιδιωτική χρηματοδότηση που έχει καταγραφεί ποτέ–, ανεβάζοντας την αποτίμησή της στα 300 δισεκατομμύρια δολάρια. Η συμφωνία αυτή ώθησε τις συνολικές επενδύσεις σε startups παγκοσμίως στα 113 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τα στοιχεία της Crunchbase.
Άνοδος στη χρηματοδότηση ώριμου σταδίου
Σημαντική αύξηση κατέγραψε η χρηματοδότηση για startups σε ώριμο στάδιο (late-stage) κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025, αγγίζοντας τα 81 δισ. δολάρια. Πρόκειται για άλμα άνω του 30% σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο και σχεδόν 150% σε ετήσια βάση, σύμφωνα με τα στοιχεία της Crunchbase. Η άνοδος αυτή αποτυπώνει την ενισχυμένη εμπιστοσύνη των επενδυτών προς ώριμες τεχνολογικές εταιρείες.
Στον αντίποδα, οι επενδύσεις σε startups πρώιμου σταδίου (early-stage) παρουσίασαν μικρή υποχώρηση, διαμορφούμενες στα 24 δισ. δολάρια. Ξεχώρισαν κυρίως οι κλάδοι της υγείας, της βιοτεχνολογίας, της ρομποτικής και των cloud υπηρεσιών, με σημαντικούς γύρους Series A και B.
Αντίστοιχα, στο επίπεδο των seed γύρων, η αγορά κατέγραψε μείωση, με τις επενδύσεις να ανέρχονται στα 7,2 δισ. δολάρια – 14% χαμηλότερα σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι. Ωστόσο τα στοιχεία για το επίπεδο της σποράς αναμένεται να αναθεωρηθούν ανοδικά.
Ο "χρυσός" της τεχνητής νοημοσύνης
Η τεχνητή νοημοσύνη εξακολουθεί να μονοπωλεί το ενδιαφέρον της επενδυτικής κοινότητας, "καθοδηγώντας" την αγορά. Πάνω από το ένα τρίτο των συνολικών κεφαλαίων του τριμήνου κατευθύνθηκε αποκλειστικά προς την OpenAI, επιβεβαιώνοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο του κλάδου.
Συνολικά, οι εταιρείες AI συγκέντρωσαν 59,6 δισ. δολάρια – ποσό που αντιστοιχεί στο 53% της παγκόσμιας χρηματοδότησης και αποτελεί ιστορικό ρεκόρ για ένα μόνο τρίμηνο. Ακολούθησαν ο τομέας της υγείας και της βιοτεχνολογίας, ο οποίος απορρόφησε 18 δισ. δολάρια, ενώ οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες προσέλκυσαν 10,8 δισ. δολάρια.
Υψηλότερες αποτιμήσεις και υποτονικές IPOs
Παράλληλα, οι αποτιμήσεις των τεχνολογικών startups αυξάνονται με ταχύτερους ρυθμούς. Το Crunchbase Unicorn Board κατέγραψε αύξηση 400 δισ. δολαρίων στην αξία των εταιρειών-"μονόκερων" μέσα στο τρίμηνο, καθώς 29 νέες εταιρείες απέκτησαν το status της αποτίμησης του 1 δισ. δολ., ενώ αρκετοί υπάρχοντες "μονόκεροι" ενίσχυσαν τις αποτιμήσεις τους μέσω νέων γύρων χρηματοδότησης. Η συνολική αξία των unicorns ξεπέρασε τα 5,8 τρισ. δολάρια.
Στον αντίποδα, η αγορά των αρχικών δημόσιων εγγραφών (IPOs) παρέμεινε υποτονική. Ξεχώρισε η εισαγωγή της CoreWeave, εταιρείας cloud υποδομών για εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, η οποία ξεκίνησε με τιμή μετοχής χαμηλότερη των προσδοκιών, σημειώνοντας ωστόσο θετική πορεία στη συνέχεια.
Εξαγορές: Η επιστροφή των μεγάλων deals
Αντίθετα, οι εξαγορές ήταν εντυπωσιακά αυξημένες, επαναφέροντας την πολυπόθητη ρευστότητα στο οικοσύστημα του venture capital. Η συνολική αξία των εξαγορών άγγιξε τα 71 δισ. δολάρια – η υψηλότερη επίδοση από το 2021.
Κορυφαίο deal του τριμήνου αναμένεται να είναι η εξαγορά της Wiz από την Google έναντι 32 δισ. δολαρίων, η οποία τελεί υπό την αίρεση ρυθμιστικής έγκρισης.
Συνολικά, στο τρίμηνο καταγράφηκαν 12 εξαγορές startups με αποτίμηση άνω του 1 δισ. δολαρίων. Ξεχώρισαν οι συμφωνίες για την Ampere (από τη SoftBank), τη Modernizing Medicine (από την Clearlake Capital Group), τη Moveworks (από τη ServiceNow) και τη Weights & Biases (από την CoreWeave).
Οι ΗΠΑ οδηγούν την παγκόσμια αγορά
Οι αμερικανικές startups διατήρησαν τη δεσπόζουσα θέση τους, απορροφώντας το 71% της παγκόσμιας χρηματοδότησης — περίπου 80 δισ. δολάρια. Από αυτά, τα 55 δισ. δολάρια κατευθύνθηκαν στην Καλιφόρνια, με την ευρύτερη περιοχή του Σαν Φρανσίσκο να αποτελεί για ακόμα ένα τρίμηνο το επίκεντρο της επενδυτικής δραστηριότητας.
Η OpenAI, με τη χρηματοδότηση των 40 δισ. δολαρίων, σκαρφάλωσε στη δεύτερη θέση των πιο πολύτιμων ιδιωτικών εταιρειών παγκοσμίως, πίσω από τη SpaceX, η οποία αποτιμάται στα 350 δισ. δολάρια. Συνολικά, από την ίδρυσή της το 2015, η OpenAI έχει αντλήσει 57,6 δισ. δολάρια. Αξιοσημείωτη παρουσία κατέγραψε και η Anthropic, που συγκέντρωσε 4,5 δισ. δολάρια μέσα στο τρίμηνο, ενώ είχε αντλήσει άλλα 4 δισ. δολάρια το προηγούμενο. Σημαντικοί γύροι καταγράφηκαν επίσης για την Infinite Reality (3 δισ. δολ.) και την Binance (2 δισ. δολ.).
Η εικόνα της Ελλάδας
Όσον αφορά τις "ελληνικές" startups, σύμφωνα με στοιχεία του Marathon Venture Capital, μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2025 startups με Έλληνα ιδρυτή αλλά χωρίς παρουσία στην Ελλάδα άντλησαν συνολικά 852 εκατ. δολ. σε 10 γύρους χρηματοδότησης. Αντίθετα, οι νεοφυείς επιχειρήσεις με παρουσία στην Ελλάδα συγκέντρωσαν μόλις 39 εκατ. δολ. σε 13 γύρους.
Από τους 10 γύρους χρηματοδότησης που αφορούσαν startups Ελλήνων της διασποράς, οι 4 γύροι αφορούσαν το seed stage, με μέση χρηματοδότηση 3,4 εκατ. δολ., οι 4 γύροι αφορούσαν εταιρείες σε growth stage, με μέση χρηματοδότηση 178,3 εκατ. δολ., και οι 2 γύροι ήταν Series A, με μέση χρηματοδότηση 62,5 εκατ. δολ. Από την άλλη, από τους 13 γύρους που σήκωσαν startups με παρουσία στην Ελλάδα, οι 12 αφορούσαν startups seed σταδίου, με τη μέση χρηματοδότηση να διαμορφώνεται στα 2,7 εκατ. δολ., και η μία (Nodes & Links) το Growth στάδιο, με ύψος χρηματοδότησης τα 12 εκατ. δολ.
Σημειωτέον ότι στο πρώτο τρίμηνο καταγράφηκαν και τέσσερα ελληνικά exits: των Flexfin από την Alpha Bank, Transifex από την XTM International, Cyberscope από την TAC Security και Expand Network από την Blockdaemon.
