Της Ελευθερίας Κούρταλη
Αν και το καλοκαίρι τείνει να αποτελεί περίοδο ξαφνικών σοκ για τις αγορές, τα χρηματιστήρια κάθε άλλο παρά φοβισμένα δείχνουν αυτή τη στιγμή, έστω και αν το φετινό καλοκαίρι "ανήκει" στην απόλυτη αβεβαιότητα που δημιουργούν οι δασμοί Τραμπ. Το Χρηματιστήριο Αθηνών, "εμπνευσμένο" και επηρεασμένο από το διεθνές κλίμα, γυρίζει την πλάτη στη συνήθη καλοκαιρινή ραστώνη και καταγράφει νέα ρεκόρ και υψηλούς τζίρους, έχοντας μπει για τα καλά στο ραντάρ ενεργών χαρτοφυλακίων. Όπως δείχνουν τα πράγματα, οι επενδυτές έχουν... παρατείνει τις καλοκαιρινές τους διακοπές και παραμένουν στις… οθόνες τους, παρατηρώντας πως η κινητικότητα είναι έντονη και μη θέλοντας να χάσουν το τρένο της ανόδου, το οποίο βλέπουν οι αναλυτές.
Οι τελευταίες συνεδριάσεις στη Λεωφόρο Αθηνών, αν και ξεκινούν με νωχελικότητα, γρήγορα ανεβάζουν ταχύτητα, "μαρτυρώντας" πως οι επενδυτές δηλώνουν παρόντες, έστω και αν βρισκόμαστε στα μέσα του καλοκαιρού. Ο Γενικός Δείκτης καταφέρνει και απορροφά τις πιέσεις, "αρνείται" να δώσει σοβαρή διόρθωση και καταγράφει αλλεπάλληλα υψηλά 15ετίας, έχοντας "καρφώσει" ξεκάθαρα το βλέμμα στις 2.000 μονάδες.
Το μεγάλο ζητούμενο της βιώσιμης ανοδικής τροχιάς, που πάντα ήταν ο τζίρος, έχει ικανοποιηθεί πλήρως, ειδικά από τις αρχές αυτού του μήνα. Τι είναι αυτό που... έκανε τη διαφορά; Ασφαλώς, δεν είναι άλλο από το ενδιαφέρον που εδειξε το Euronext για την εξαγορά του Χ.Α.
Αν και το θέμα αυτό μόλις ξεκίνησε και έχει ακόμη πολύ δρόμο μπροστά του μέχρι τις τελικές εξελίξεις και αποφάσεις, το βέβαιο είναι ότι έχει "μαγνητίσει" την προσοχή των επενδυτών.
Για να ενδιαφέρεται ο κορυφαίος πανευρωπαϊκός φορέας χρηματιστηριακών αγορών, το Euronext, για την ελληνική αγορά, σημαίνει πως "εδώ" υπάρχουν προοπτικές. Αυτή είναι σίγουρα η σκέψη που περνά από το μυαλό των funds και των θεσμικών. Άλλωστε, όπως δηλώνει και το Euronext, το ενδιαφέρον για την ΕΧΑΕ αντικατοπτρίζει την ισχυρή εμπιστοσύνη του στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, καθώς και στην αναπτυξιακή προοπτική από την περαιτέρω ενσωμάτωση της ελληνικής κεφαλαιαγοράς στην Ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια ενδεχόμενη συνεργασία με την ΕΧΑΕ θα συνέβαλλε στην υλοποίηση του φιλόδοξου στόχου της Euronext για ενοποίηση των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες ανάπτυξης και συνέργειας. Ο ενοποιημένος όμιλος θα προωθούσε την εναρμόνιση της λειτουργίας των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών με τη χρήση ενιαίας τεχνολογίας για συναλλαγές και μετα-συναλλαγές και κοινό διασυνοριακό πλαίσιο εκκαθάρισης.
Σημειώνεται πως το Euronext συγκεντρώνει τη μεγαλύτερη ρευστότητα στην Ευρώπη. Διαχειρίζεται περίπου το 25% της συνολικής δραστηριότητας διαπραγμάτευσης μετοχών (cash equity trading) στην Ευρώπη και δραστηριοποιείται σε σημαντικά χρηματοοικονομικά κέντρα, όπως είναι το Άμστερνταμ, οι Βρυξέλλες, το Δουβλίνο, η Λισαβόνα, το Μιλάνο, το Όσλο και το Παρίσι. Μια ενδεχόμενη συμφωνία θα επέτρεπε στους συμμετέχοντες στην ελληνική χρηματοπιστωτική αγορά να ενταχθούν σε ένα δίκτυο άνω των 1.800 εισηγμένων εταιρειών, με συνολική κεφαλαιοποίηση που υπερβαίνει τα 6 τρισ. ευρώ. Αυτό αρκεί για να... γυρίσουν κάποια κεφάλια και να κοιτάξουν σοβαρά τη Λεωφόρο Αθηνών.
Από την 1η Ιουλίου, οπότε και έγινε γνωστό το ενδιαφέρον για την ΕΧΑΕ, οι τζίροι στο Χ.Α. έχουν υπερδιπλασιαστεί και την προηγούμενη εβδομάδα η αξία των συναλλαγών ξεπέρασε σε ημερήσια βάση τα 320 εκατ. ευρώ, ένα νούμερο που συνήθως συναντούσαμε μόνο σε μέρες που υπάρχει αναδιάρθρωση δεικτών ή λήξη παραγώγων ή κάποιο μεγάλο πακέτο.
Πλέον, η συνολική κεφαλαιοποίηση του Χρηματιστηρίου της Αθήνας ξεπερνά τα 130 δισ. ευρώ, ενώ μόνο οι τέσσερις συστημικές τράπεζες της χώρας έχουν χρηματιστηριακή αξία πάνω από 38 δισ. ευρώ. Έπειτα από τα ισχυρά κέρδη του πρώτου εξαμήνου, που άγγιξαν το 32%, ο Γενικός Δείκτης καταγράφει περαιτέρω κέρδη της τάξης του 6% έως τώρα τον Ιούλιο, ενώ οι τράπεζες, έπειτα από το ράλι 58% στο εξάμηνο, συνεχίζουν (σχεδόν) "αδιόρθωτες" τον Ιούλιο, με περαιτέρω κέρδη άνω του 10%. Αυτή είναι μια εικόνα αγοράς η οποία κάθε άλλο παρά θερινή ραστώνη θυμίζει.
Το ράλι και το πρωτοφανές κύμα δημόσιων προσφορών
Όπως παρατηρεί ο αναλυτής Πέτρος Στεριώτης, η Λεωφόρος Αθηνών είναι "παγκόσμια πρωταθλήτρια" στις αποδόσεις 12μήνου, με τις τράπεζες να πρωταγωνιστούν, συνεπικουρούμενες από άλλες, θεμελιωδώς υγιείς εισηγμένες της μεγάλης κεφαλαιοποίησης. Παράλληλα διαπιστώνεται, όπως προσθέτει, σταδιακή αφύπνιση στις τιμές και τις συναλλαγές της μικρομεσαίας κεφαλαιοποίησης, με τους επενδυτές να αναζητούν τίτλους που έχουν μείνει πίσω και θα μπορούσαν να καλύψουν το έδαφος των αποδόσεων σε σχέση με τις "γνωστές" μετοχές-πρωταγωνίστριες.
Ο Γενικός Δείκτης, τονίζει ο κ. Στεριώτης, εδραιωμένος σε υψηλά 15 ετών, "αναγκάζει" τους συμμετέχοντες να ανεβάζουν την επόμενη τιμή-στόχο κατά 100 μονάδες τη φορά: 1.700, 1.800, 1.900, 2.000 μονάδες. Σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, έχουν προηγηθεί 8 ανοδικοί μήνες και πάμε για τον 9ο. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους, τονίζει ο αναλυτής, αφενός για τη δυναμική της τάσης, αφετέρου για την "υπερθέρμανση" των στατιστικών, με ό,τι αυτά τα ρεκόρ μπορεί να σημαίνουν για επενδεδυμένος και εν δυνάμει νέους αγοραστές. "Πού θα ολοκληρωθεί αυτό το μετα-μνημονιακό bull market, το οποίο για την ώρα δεν βρίσκει καταλύτες σοβαρού profit-taking;", αναρωτιέται ο αναλυτής. Πάντως, με τους μεγάλους ξένους δείκτες να δίνουν τον τόνο με νέα ιστορικά υψηλά, όλα μοιάζουν ανέφελα και στην Αθήνα, όπως προσθέτει.
Από την πλευρά του ο Δημήτρης Τζάνας, σύμβουλος Διοίκησης Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ, επισημαίνει πως, εκτός από τις ελπιδοφόρες προοπτικές του ελληνικού αφηγήματος, των θετικών προοπτικών των εταιρειών και των αναφορών στις υψηλές μερισματικές αποδόσεις, η παρατεταμένη ανοδική κίνηση των τελευταίων ημερών συνυφαίνεται με τις πρόσφατες εξελίξεις του πρωτοφανούς κύματος δημόσιων προσφορών που εκδηλώνεται ή πρόκειται να εκδηλωθεί σε έξι εισηγμένες εταιρείες, την ΕΧΑΕ, τη Metlen, την Intralot, το Κτήμα Λαζαρίδη, τους Μύλους Κεπενού και την Intertech.
Σχολιάζοντας τις τρεις από αυτές, ο αναλυτής επισημαίνει πως η Metlen δρομολογεί την εισαγωγή της στο LSE, προσβλέποντας σε μια αναβαθμισμένη κεφαλαιοποίηση, η ΕΧΑΕ θα διαχειριστεί τη δημόσια πρόταση που σύντομα θα υποβληθεί από το Euronext και η οποία ενισχύει ήδη την ελκυστικότητα του ελληνικού story και των επενδυτικών επιλογών του Χ.Α., ενώ η συγχώνευση της Intralot με την Bally's διαμορφώνει την προοπτική σημαντικής αναβάθμισης της παρουσίας της στις ΗΠΑ, μεταδίδοντας το μήνυμα ότι η στρατηγική της εξωστρέφειας είναι μονόδρομος για τη μεγέθυνση των ελληνικών εταιρειών.
"Ψηφίζουν" Ελλάδα
Είναι φανερό πως καθημερινά μπαίνει νέο χρήμα στο Χ.Α., ενώ παράλληλα η αγορά προσελκύει και ξυπνάει φοβισμένους παλιούς επενδυτές που έψαχναν λόγο να επενδύσουν στο Ελληνικό Χρηματιστήριο, όπως σχολιάζει και ο Ηλίας Ζαχαράκης της Fast Finance.
Και αυτές οι θετικές προοπτικές αποτυπώνονται και στα reports των διεθνών και εγχώριων οίκων.
Η Global X, διεθνής εταιρεία επενδύσεων η οποία διαχειρίζεται το ελληνικό διαπραγματεύσιμο αμοιβαίο κεφάλαιο (ETF) GREK και παρακολουθεί χρόνια την Ελλάδα, επισημαίνει πως η ελληνική αγορά μετοχών αποτελεί το καλύτερο value trade στην περιοχή των αναδυόμενων αγορών. Σύμφωνα με ανάλυσή της, το Χ.Α. αποτελεί μοναδική επενδυτική ευκαιρία, καθώς προσφέρει βαθιά αξία με προοπτικές ανεπτυγμένης αγοράς. Όπως εξηγεί, η Ελλάδα διαθέτει την ταχύτερη αύξηση του ΑΕΠ στη Δυτική Ευρώπη, αξιολογήσεις ομολόγων επενδυτικής βαθμίδας και μια φιλική προς την αγορά κυβέρνηση, αλλά η αγορά της εξακολουθεί να διαπραγματεύεται κάτω από τη λογιστική της αξία. Ο οίκος επισημαίνει ότι παρακολουθεί επίσης την πιθανή αναβάθμιση της Ελλάδας σε κατάσταση Ανεπτυγμένης Αγοράς, η οποία πιστεύει ότι θα μπορούσε να φέρει σημαντικές ροές.
Η J.P. Morgan επανέλαβε την περασμένη εβδομάδα την overweight στάση της για την Ελλάδα. Όπως εξήγησε, το προφίλ μεσαίας απόδοσης / χαμηλού ρίσκου δικαιολογεί τη στάση του overweight στις ελληνικές μετοχές. Η απόδοση κεφαλαίου των ελληνικών τραπεζών (10% μερισματική απόδοση + επαναγορές), οι ελκυστικές αποτιμήσεις των τραπεζικών μετοχών με discount σε όρους P/E σε σχέση με τις ευρωπαϊκές τράπεζες και η ανάπτυξη του ΑΕΠ, η οποία αναμένεται να συνεχίσει να κινείται άνω του 2% του ΑΕΠ, αποτελούν επίσης σημαντικούς καταλύτες. Παράλληλα, όπως επανέλαβε, η Ελλάδα είναι λιγότερο εκτεθειμένη σε δασμολογικούς κινδύνους, δεδομένου ότι ο τουρισμός είναι το βασικό της εξαγωγικό προϊόν.
Η Optima Research εκτιμά ότι το ράλι του Χ.Α. θα συνεχιστεί, διατηρώντας τη θετική της στάση. Όπως επισημαίνει, οι εταιρικές κινήσεις αναμένεται να συνεχιστούν, η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά εξακολουθεί να είναι ελκυστική, οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι και οι εμπορικές εντάσεις έχουν σε κάποιο βαθμό υποχωρήσει, ενώ το μακροοικονομικό σκηνικό παραμένει θετικό σε σύγκριση τόσο με όρους ανάπτυξης όσο και με δημοσιονομικούς όρους. Συνεπώς, "διατηρούμε την bullish στάση μας για τις ελληνικές μετοχές", όπως τονίζει.
Σταθερά στο επίκεντρο οι τράπεζες
Οι τράπεζες διατηρούνται στο επίκεντρο της αγοράς και δίνουν ολοένα και περισσότερα καύσιμα στο Χ.Α., στηρίζοντας την ανοδική τάση. Πλέον οι θετικές εκθέσεις για τον κλάδο αποτελούν "κανονικότητα" και δεν προκαλούν έκπληξη.
Την τελευταία εβδομάδα υπήρξε άλλο ένα μπαράζ "ψήφων εμπιστοσύνης" από τους αναλυτές για τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίοι διαμήνυσαν σαφέστατα πως, παρά το ισχυρό ράλι φέτος, η περαιτέρω άνοδος των μετοχών τους είναι βέβαιη.
Ειδικότερα, η Optima Research επιβεβαίωσε τη θετική της στάση για τον κλάδο και αύξησε τις τιμές-στόχους, επισημαίνοντας τις πολύ ελκυστικές αποτιμήσεις, καθώς και το αδικαιολόγητο discount που έχουν οι μετοχές τους σε σχέση με τις ευρωπαϊκές τράπεζες. Ειδικότερα, οι νέες τιμές-στόχοι διαμορφώνονται ως εξής: για την Τράπεζα Πειραιώς στα 7,50 ευρώ από 6,50 ευρώ πριν, για τη Eurobank στα 3,40 ευρώ από 2,80 ευρώ, για την Εθνική Τράπεζα στα 12,25 ευρώ από 10,92 ευρώ και για την Alpha Bank στα 3,20 ευρώ από 2,75 ευρώ πριν.
Παράλληλα, όπως σημείωσε, τα αποτελέσματα β’ τρίμηνου, καθώς και τα stress tests της EBA στις αρχές Αυγούστου, αποτελούν τους βραχυπρόθεσμους καταλύτες για τον κλάδο. Μεσοπρόθεσμα, η εστίαση θα τεθεί στα υψηλότερα κέρδη ανά μετοχή για την Alpha Bank και την Τράπεζα Πειραιώς λόγω των νέων εξαγορών τους, καθώς και στις νέες πιθανές εξαγορές της Eurobank και της Εθνικής Τράπεζας για την ενίσχυση των μη επιτοκιακών εσόδων τους.
Η Goldman Sachs τόνισε και αυτή πως, παρά το ισχυρό ράλι φέτος, υπάρχει ακόμη περιθώριο για περαιτέρω άνοδο, καθώς διαπραγματεύονται με σημαντικό discount έναντι των ευρωπαϊκών τραπεζών. Έτσι, προχώρησε σε αύξηση των τιμών-στόχων που δίνει, ως εξής: για την Εθνική Τράπεζα στα 13,10 ευρώ από 10,70 ευρώ πριν, για τη Eurobank στα 3,30 ευρώ από 2,90 ευρώ πριν, για την Alpha Bank στα 3,70 ευρώ από 2,70 ευρώ πριν και για την Τράπεζα Πειραιώς στα 7,40 ευρώ από 6,00 ευρώ πριν.
Από την πλευρά της, η UBS σημείωσε πως αναμένει ακόμα ένα πολύ ισχυρό σετ αποτελεσμάτων τριμήνου για τις ελληνικές τράπεζες, επιβεβαιώνοντας έτσι τη σύσταση "αγοράς" και για τις τέσσερις συστημικές. Όπως τόνισε, παρά το ισχυρό ράλι φέτος, οι αποτιμήσεις τους είναι από τις φθηνότερες στην Ευρώπη. Η UBS διατήρησε την τιμή-στόχο της Alpha Bank στα 3,50 ευρώ, της Eurobank στα 3,30 ευρώ, της Πειραιώς στα 6,70 ευρώ και της Εθνικής στα 12,20 ευρώ.
Συνεχίζουν να ξεχωρίζουν τα ελληνικά ομόλογα
Σημαντική στήριξη στο Χ.Α. προσφέρει και η εξαιρετικά καλή πορεία της αγοράς των ελληνικών ομολόγων. Η περαιτέρω συρρίκνωση που έχει καταγράψει το ελληνικό spread στο τρέχον αβέβαιο περιβάλλον, όπου οι ανάγκες υψηλότερου δανεισμού από τις ευρωπαϊκές χώρες λόγω της αύξησης των αμυντικών δαπανών είναι το νέο θέμα στην αγορά ομολόγων, αποτελεί ένα ισχυρό σήμα για την Ελλάδα.
Η Ελλάδα δανείζεται μόλις 74 μονάδες βάσης ακριβότερα από τη Γερμανία και σε επίπεδα πριν από την κρίση χρέους, μόλις 3 μ.β. ακριβότερα από τη Γαλλία, 9 μ.β. ακριβότερα από την Ισπανία, 25 μ.β. ακριβότερα με την Πορτογαλία, ενώ διατηρεί την καλύτερή της θέση έναντι της Ιταλίας, αφού το Ελληνικό Δημόσιο δανείζεται 17 μ.β. φθηνότερα από τη Ρώμη.
Άλλωστε, δεν υπάρχει καμία ανάγκη στο δανειακό μέτωπο. Με τα ταμειακά διαθέσιμα να διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα και κοντά στα 40 δισ. ευρώ, ο ΟΔΔΗΧ κρίνει πως δεν υπάρχει λόγος για κάποια κίνηση αυτό το διάστημα και έχει συνεπώς την... πολυτέλεια να παρακολουθεί τις εξελίξεις στο εμπορικό μέτωπο και γενικότερα στην παγκόσμια οικονομία χωρίς άγχος.
Σημειώνεται πως το Ελληνικό Δημόσιο έχει ήδη αντλήσει από πολύ νωρίς φέτος το 93% των συνολικών δανειακών αναγκών του 2025 ή 7,45 δισ. ευρώ, προλαβαίνοντας μάλιστα το σοκ και δέος που προκάλεσε ο Τραμπ κατά την "Ημέρα Απελευθέρωσης". Αυτό έγινε μέσω της έκδοσης του νέου 10ετούς ομολόγου τον Ιανουάριο, όταν αντλήθηκαν 4 δισ. ευρώ, του "ανοίγματος" του 15ετούς και του 30ετούς ομολόγου τον Μάρτιο, με την άντληση 3 δισ. ευρώ, και δύο μικρότερων επανεκδόσεων τον Φεβρουάριο και τον Απρίλιο, ύψους 450 εκατ. ευρώ συνολικά.
Αξίζει να σημειωθεί πως, από τις έξι συνολικά προγραμματισμένες επανεκδόσεις του α’ εξαμήνου, διενεργήθηκαν οι δύο και ακυρώθηκαν οι τέσσερις, καθώς ο ΟΔΔΗΧ έκρινε πως δεν υπήρχε λόγος να "εκτεθεί" στις αγορές εν μέσω αναταραχών. Για το β’ εξάμηνο έχουν προγραμματιστεί τέσσερις (Ιούλιος, Σεπτέμβριος, Οκτώβριος και Νοέμβριος) και αναμένεται να ακυρωθεί η πρώτη, που είχε προγραμματιστεί για την επόμενη Τέταρτη, 16 Ιουλίου.
*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο"
