Του Χάρη Φλουδόπουλου
Λίγες ώρες μετά το μπαράζ δημοσιευμάτων και τη σκληρή δήλωση του Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη πως "η Κυπριακή Δημοκρατία δεν εκβιάζεται από κανέναν", το κλίμα γύρω από το Great Sea Interconnector (GSI) φαίνεται να αλλάζει.
Σύμφωνα με πληροφορίες του "Φιλελεύθερου", η κυπριακή κυβέρνηση δέχθηκε με ικανοποίηση τη σαφή διευκρίνιση από τον ΑΔΜΗΕ ότι αναγνωρίζει πλήρως το Πλαίσιο Συμφωνίας Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ και τις πρόνοιές του για την υλοποίηση του έργου.
Η διευκρίνιση αυτή ήρθε μετά τη διάψευση του Διαχειριστή σε σχέση με το αρχικό δημοσίευμα του Φιλελεύθερου, που ανέφερε ότι ο ΑΔΜΗΕ ζήτησε "ανατροπή του πλάνου πληρωμών" και την έκτακτη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου υπό τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, όπου εξετάστηκε συνολικά η κατάσταση του έργου και τα επόμενα βήματα.
Η Λευκωσία επιχειρεί πλέον να χαμηλώσει τους τόνους και να αποκαταστήσει το θετικό κλίμα με την Αθήνα. Όπως αναφέρει το philenews, η κυπριακή κυβέρνηση παραπέμπει στην κοινή δήλωση Μητσοτάκη–Χριστοδουλίδη που έγινε στη Νέα Υόρκη στις 23 Σεπτεμβρίου, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, όπου οι δύο ηγέτες επαναβεβαίωσαν την προσήλωσή τους στην υλοποίηση του έργου.
Η ίδια θέση, όπως σημειώνεται, επαναβεβαιώθηκε εκ νέου στην πρόσφατη συνάντησή τους στην Κοπεγχάγη, στο περιθώριο του άτυπου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Σε δηλώσεις του, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης έκανε λόγο για "συναντίληψη των δύο κυβερνήσεων" όσον αφορά την προώθηση του έργου, σηματοδοτώντας στροφή σε πιο ήπιους τόνους μετά την αρχική ένταση.
Κυβερνητικές πηγές της Λευκωσίας, τις οποίες επικαλείται ο Φιλελεύθερος, σημειώνουν πως για την Κυπριακή Δημοκρατία δεν τίθεται κανένα ζήτημα διασάλευσης των σχέσεων με την Αθήνα.
"Οι σχέσεις Ελλάδας–Κύπρου είναι υπεράνω τεχνικών ζητημάτων που αφορούν το έργο ή οποιοδήποτε άλλο έργο συνεργασίας", αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Με τον τρόπο αυτό, η κυπριακή πλευρά επιχειρεί να αποσυνδέσει τη ρητορική αντιπαράθεση από το ουσιαστικό έργο, στέλνοντας μήνυμα ότι η συνεργασία με την Αθήνα παραμένει αδιατάρακτη και ότι το GSI εξακολουθεί να αποτελεί έργο κοινού στρατηγικού ενδιαφέροντος.
Το παρασκήνιο της έντασης
Η ένταση των τελευταίων 24 ωρών πυροδοτήθηκε από το δημοσίευμα του "Φιλελεύθερου", το οποίο έκανε λόγο για επιστολή του ΑΔΜΗΕ προς τη ΡΑΕΚ, ζητώντας την άμεση καταβολή όλων των μέχρι σήμερα δαπανών ύψους 251 εκατ. ευρώ.
Ο ΑΔΜΗΕ, σε άμεση ανακοίνωση, διέψευσε κατηγορηματικά ότι προχώρησε σε τέτοια διεκδίκηση, διευκρινίζοντας ότι αναγνωρίζει και διεκδικεί μόνο τη συμφωνημένη δόση των 25 εκατ. ευρώ για το 2025 και ότι τα 251 εκατ. αφορούν βεβαιωμένες δαπάνες που θα ανακτηθούν σε βάθος 35 ετών, όπως προβλέπεται στο ρυθμιστικό πλαίσιο.
Η αρχική δήλωση Χριστοδουλίδη με το αιχμηρό μήνυμα ότι "η Κυπριακή Δημοκρατία δεν εκβιάζεται" ανέβασε επικίνδυνα το θερμόμετρο, οδηγώντας την ελληνική κυβέρνηση σε έκτακτη κινητοποίηση.
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, από την Αμοργό όπου βρισκόταν, αποφάσισε να συγκαλέσει σύσκεψη στο Μαξίμου με τον υπουργό Ενέργειας Σταύρο Παπασταύρου και τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΑΔΜΗΕ Μανώλη Μανουσάκη, με στόχο την εκτίμηση της κατάστασης και την αποφυγή περαιτέρω κλιμάκωσης.
Το μήνυμα μετά τη σύσκεψη στο Μαξίμου
Μετά τη σύσκεψη, κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι ο Πρωθυπουργός ενημερώθηκε αναλυτικά από το ΥΠΕΝ και τον ΑΔΜΗΕ για τα ζητήματα της διασύνδεσης Ελλάδας–Κύπρου και ότι σύντομα θα υπάρξουν επίσημες τοποθετήσεις της κυβέρνησης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η γραμμή που διαμορφώθηκε στο Μαξίμου είναι ψυχραιμία, συντονισμός και αποφυγή δημοσίων αντιπαραθέσεων.
Αντίστοιχο μήνυμα φάνηκε να στέλνει λίγες ώρες αργότερα και η κυπριακή πλευρά, με δηλώσεις του Προέδρου Χριστοδουλίδη και κυβερνητικών πηγών που επιβεβαίωσαν τη συναντίληψη των δύο χωρών και την πλήρη προσήλωση στην κοινή στρατηγική για το έργο.
Το πολιτικό σκηνικό στην Κύπρο
Η συζήτηση για το καλώδιο προκάλεσε αντιδράσεις και στο εσωτερικό της Κύπρου, με το ΑΚΕΛ και τον Αβέρωφ Νεοφύτου να σχολιάζουν την ανάγκη θεσμικής ψυχραιμίας και ενότητας στόχων γύρω από το ενεργειακό μέλλον της χώρας.
Ωστόσο, κυβερνητικές πηγές στη Λευκωσία επισημαίνουν ότι το επεισόδιο θεωρείται λήξαν μετά τη διάψευση του ΑΔΜΗΕ και τη σύσκεψη στο Μαξίμου, ενώ οι διμερείς δίαυλοι παραμένουν ανοιχτοί για τη συνέχιση της συνεργασίας σε τεχνικό και ρυθμιστικό επίπεδο.
Εν κατακλείδι, η "επιχείρηση κατευνασμού" φαίνεται να έχει αποδώσει τα πρώτα της αποτελέσματα. Μετά από ένα 24ωρο έντασης, Αθήνα και Λευκωσία δείχνουν διάθεση συνεννόησης και κοινής επανεκκίνησης για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης.
