Των Hank Tucker και Andrea Murphy
Μπορεί να φαίνεται ότι εταιρικοί κολοσσοί όπως η Apple, η Amazon και η JPMorgan Chase είναι αλώβητοι και ότι κυριαρχούν επί των ανταγωνιστών τους και προορίζονται να παραμείνουν μεταξύ των μεγαλύτερων και πολυτιμότερων εταιρειών του κόσμου για γενιές, αλλά όταν το Forbes δημοσίευσε την πρώτη λίστα Global 2000 των μεγαλύτερων εταιρειών του κόσμου το 2003, η Apple ήταν στο νούμερο 963 και η Amazon στο νούμερο 1.178. Και οι δύο εταιρείες ανέκαμπταν από την άνοδο και πτώση των dotcom, με την Apple τέσσερα χρόνια πριν την παρουσίαση του πρώτου iPhone και την Amazon να βρίσκεται στην αρχή της μεταμόρφωσής της από ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο σε ηλεκτρονικό κατάστημα που θα πουλούσε τα πάντα. Η JPMorgan είχε ήδη καθιερωθεί, φιγουράροντας στο νούμερο 24 της λίστας, αλλά τα assets της ύψους 755 δισ. δολαρίων υπολείπονταν του 1,1 τρισ. δολαρίων της τότε νούμερο 1 Citigroup ως η μεγαλύτερη τράπεζα των ΗΠΑ.
Οι τοπ 10 αλλαγές στη λίστα του 2023 σε σχέση με το 2003
Αυτοί οι τρεις εταιρικοί γίγαντες βρίσκονται ανάμεσα στις 648 εταιρείες του "Hall of Fame'' που συμπεριλαμβάνονται στο Global 2000 και τα 21 χρόνια, αλλά εξίσου αξιοσημείωτες είναι και οι εταιρείες που βρίσκονται κοντά στην κορυφή της λίστας του 2023 και οι οποίες δεν περιλαμβάνονταν καν στην κατάταξη του 2003. Εκτός από την Alphabet, πρώην γνωστή ως Google, οι ηγέτιδες εταιρείες στη λίστα που δεν υπήρχαν στην κατάταξη του 2003 είναι όλες μη αμερικανικές εταιρείες. Η Saudi Aramco, η κρατικά ελεγχόμενη εταιρεία παραγωγής πετρελαίου που εισήλθε στο χρηματιστήριο με τη μεγαλύτερη δημόσια εγγραφή (IPO) που έγινε ποτέ το 2019, βρίσκεται στην πρώτη πεντάδα και τα τέσσερα έτη από τότε, ενώ είναι στο νούμερο 2 της φετινής λίστας. Ακολουθούν μετά τρεις κινεζικές τράπεζες: ICBC ή αλλιώς γνωστή ως Industrial and Commercial Bank of China, China Construction Bank και Agricultural Bank of China. Τα assets ύψους 6,1 τρισ. δολαρίων της ICBC είναι τα περισσότερα από κάθε άλλη εταιρεία στον κόσμο, ενώ οι άλλες δύο ξεπερνούν επίσης τα 3,7 δισ. σε assets της JPMorgan που βρίσκεται στην πρώτη θέση. (Η λίστα Global 2000 κατατάσσει τις εταιρείες με βάση τα περιουσιακά στοιχεία, τα έσοδα, τα κέρδη και το market value, και η σημαντικά υψηλότερη κεφαλαιοποίηση της JPMorgan από τις κινεζικές τράπεζες της δίνει μια υψηλότερη θέση στην κατάταξη).
Η ICBC μπήκε για πρώτη φορά στη λίστα στο νούμερο 53 το 2007 μετά την IPO της τον Οκτώβριο του 2006 και βρισκόταν στο νούμερο 1 για εννέα συνεχή έτη από το 2013 έως το 2021. Η China Construction Bank εισήλθε στο χρηματιστήριο το 2005 και η Agricultural Bank of China εισήλθε στα χρηματιστήρια του Χονγκ Κονγκ και της Σαγκάης το 2010. Συνολικά, 346 εταιρείες που εδρεύουν στην Κίνα και το Χονγκ βρίσκονται σήμερα στην κατάταξη, από μόλις 43 το 2003. Μάλιστα, υπάρχουν έξι κινεζικές εταιρείες στην πρώτη 20άδα σήμερα, και όλες εκτός από μία, την Ping An Insurance της Shenzhen (assets ύψους 1,6 τρισ. δολαρίων), ελέγχονται από την κινεζική κυβέρνηση. Πριν από είκοσι χρόνια, ούτε μία κινεζική εταιρεία δεν βρισκόταν στην πρώτη 20άδα του Global 2000.
Στον αντίποδα, η Citigroup, η General Electir και η American International Group (AIG) ήταν στις τρεις πρώτες θέσεις της κατάταξης το 2003, ενώ σήμερα καμία τους δεν βρίσκεται στην πρώτη 20άδα. Η Citigroup βρίσκεται τώρα στο νούμερο 24, αφού η έκθεσή της σε ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια την έπληξε κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης που ξεκίνησε το 2007. Η Citigroup επιβίωσε χάρη σε 476 δισ. δολάρια σε ομοσπονδιακά χρήματα διάσωσης και εγγυήσεις, αλλά η μετοχή της δεν έχει ανακάμψει πλήρως. Η χρηματιστηριακή αξία της, ύψους 90 δισ. δολαρίων, είναι μειωμένη κατά 57% από τα 211 δισ. δολάρια το 2003, την εποχή της αρχικής κατάταξης, κυρίως λόγω της πτώσης κατά 94% την τριετία 2007-09.
Η AIG ήταν ένα ακόμη θύμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης, η οποία χρειάστηκε ομοσπονδιακή διάσωση ύψους 180 δισ. δολαρίων, ενώ η χρηματιστηριακή της αξία έχει υποχωρήσει κατά 74% σε σχέση με 20 χρόνια πριν. Στη φετινή λίστα βρίσκεται στο νούμερο 123. Η General Electric, κάποτε σταθερή μετοχή κατά τη διάρκεια της ηγεσίας του Jack Welch από το 1981 έως το 2001, αποτελεί επίσης σκιά του παλιού της εαυτού. Ειδικότερα, η χρηματιστηριακή της αξία έχει υποχωρήσει κατά 62% σε σχέση με 20 χρόνια πριν, αν και έχει υπερδιπλασιαστεί από το περασμένο καλοκαίρι, φτάνοντας σε υψηλό πενταετίας, με αποτέλεσμα να βρεθεί στην 64η θέση του φετινού Global 2000 από την 224η πέρυσι.
Οι πιο σημαντικές πτώσεις μετοχών των τελευταίων 20 ετών μεταξύ των 648 εταιρειών του Hall of Fame ανήκουν στις Fannie Mae και Freddie Mac με ποσοστό άνω του 99% η καθεμία. Οι εταιρείες που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση και στηρίζουν τη δευτερογενή αγορά στεγαστικών δανείων κατέρρευσαν και βρέθηκαν και οι δύο υπό κρατικό έλεγχο το 2008 και διαγράφηκαν από το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης το 2010. Και οι δύο εξακολουθούν να διαπραγματεύονται εξωχρηματιστηριακά και έχουν αρκετά assets, έσοδα και κέρδη ώστε να καταφέρουν να παραμείνουν στην κατάταξη, αν και το market value και των δύο χωριστά είναι μικρότερο από 1 δισ. δολάρια. Η Fannie Mae έπεσε από το νούμερο 8 το 2003 και βρέθηκε στο νούμερο 338 σήμερα και η Freddie Mac από την 21η θέση βρέθηκε στην 363η θέση.
Η μετοχή της Apple είχε την κορυφαία επίδοση στο Hall of Fame, με άνοδο 41.700% τα τελευταία 20 χρόνια, με το market value να αυξάνεται από τα 6,6 δισ. δολάρια στα 2,7 τρισ. δολάρια. Ακολουθεί η Amazon με άνοδο 7.600%, αυξάνοντας το market value από 14 δισ. δολάρια σε 1,1 τρισ. δολάρια. Μια επένδυση 10.000 δολαρίων στην Apple το 2003 θα απέδιδε σήμερα 6,4 εκατ. δολάρια. Αν είχατε μοιράσει τα 10.000 δολάρια μεταξύ της Apple και της Amazon, θα άξιζαν σήμερα 3,5 εκατ. δολάρια. Αν επενδύατε τα 10.000 δολάρια σας ισομερώς στις 10 κορυφαίες εταιρείες του Global 2000 το 2003, θα είχαν αυξηθεί σε μόλις 20.700 δολάρια, έναντι 63.600 δολαρίων για μια επένδυση 10.000 δολαρίων στον S&P 500.
Η Apple και η Amazon είναι οι μόνες "Hall of Famers" μεταξύ των μετοχών FAANG που ώθησαν τη δεκαετή ανοδική αγορά της δεκαετίας του 2010, ένα ακρωνύμιο που δεν είχε καμία σημασία το 2003. (Το FAANG είναι ένα ακρωνύμιο που χρησιμοποιείται για να περιγράψει μερικές από τις πιο γνωστές εταιρείες στον κλάδο της τεχνολογίας. Αρχικά το ακρωνύμιο FANG ήταν για τις Facebook, Amazon, Netflix και Google. Το 2017, οι επενδυτές άρχισαν να συμπεριλαμβάνουν την Apple, μετατρέποντας το ακρωνύμιο σε FAANG). Ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ ήταν πρωτοετής στο Χάρβαρντ, η Google δεν ήταν ακόμη εισηγμένη εταιρεία και το Netflix ήταν ακόμη δύο χρόνια μακριά από όταν προσπάθησε ανεπιτυχώς να πουληθεί στην Blockbuster για 50 εκατ. δολάρια. Η Google (που σήμερα ανήκει στην Alphabet) εισήχθη στο χρηματιστήριο το 2004 και εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη λίστα το 2005 και το Facebook (που σήμερα ανήκει στη Meta Platforms) έκανε το ντεμπούτο του το 2013 μετά την IPO του. Η Netflix μπήκε το 2011 στο νούμερο 1.969 και φέτος βρίσκεται στη 223η θέση, ενώ η Blockbuster εμφανίστηκε για τελευταία φορά στη λίστα στο νούμερο 1.965 το 2006.
Όσον αφορά τους κλάδους, οι χρηματοπιστωτικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των τραπεζών και των ασφαλιστικών εταιρειών, κυριάρχησαν στην κατάταξη του 2003 και συνεχίζουν να κυριαρχούν και σήμερα. Οι ενεργειακές εταιρείες, όπως η Shell και η ExxonMobil, διατηρούν επίσης ισχυρή παρουσία. Πριν από είκοσι χρόνια, η μόνη τεχνολογική εταιρεία στην πρώτη 20άδα ήταν η IBM. Σήμερα η Alphabet, η Microsoft, η Apple και η Samsung βρίσκονται στην πρώτη 20άδα.
Στα επόμενα 20 χρόνια, αν η ιστορία αποτελεί παράδειγμα, ορισμένες από τις κορυφαίες εταιρείες της φετινής χρονιάς είναι βέβαιο ότι θα κλονιστούν, ενώ άλλες που σήμερα βρίσκονται στη λίστα πίσω από 1.000 άλλες εταιρείες ενδέχεται να γίνουν η επόμενη Apple ή Amazon. Η μόνη ασφαλής υπόθεση είναι ότι δεν υπάρχουν εγγυημένοι νικητές που να είναι άτρωτοι στο επόμενο κύμα αναταραχών.
Ξανά στην πρώτη θέση
Η JPMorgan Chase βρίσκεται στην πρώτη θέση της λίστας Forbes Global 2000 για πρώτη φορά μετά το 2011, καθώς η Berkshire Hathaway του Warren Buffett έχασε τα σκήπτρα λόγω της πτώσης της αξίας του χαρτοφυλακίου της. Η εταιρεία του Buffett βρέθηκε μάλιστα από την πρώτη θέση που ήταν, στο No. 338 της κατάταξης λόγω των απωλειών ύψους 22,8 δισ. δολ. που κατέγραψε τους τελευταίους 12 μήνες.
