Του Χάρη Φλουδόπουλου
Οκτώ μεγάλα έργα διεθνών διασυνδέσεων που εξυπηρετούν τον στόχο να καταστεί η Ελλάδα εξαγωγέας πράσινης ενέργειας και παράλληλα προωθούν τους στόχους της ΕΕ για επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης, περιλαμβάνει το προκαταρκτικό δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.
Τα έργα των διεθνών διασυνδέσεων που προωθεί ο ΑΔΜΗΕ είναι η δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας - Τουρκίας, η δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας - Αλβανίας, η δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας - Ιταλίας, η διασύνδεση Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, η αναβάθμιση της διασύνδεσης Ελλάδας - Β. Μακεδονίας, η διασύνδεση Ελλάδας - Γερμανίας (Green Aegean Interconnector), η διασύνδεση Ελλάδας - Αιγύπτου και η διασύνδεση Ελλάδας - Σαουδικής Αραβίας (Saudi Greek Interconnector).
Συνολικά, ο ΑΔΜΗΕ, μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης διασύνδεσης με τη Βουλγαρία, ωριμάζει νέες διασυνδέσεις με την Ιταλία (1.000 MW), την Αλβανία (1.600 MVA) και την Τουρκία.
Η δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας - Τουρκίας προβλέπεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2031, η δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας - Αλβανίας επίσης το 2031, ενώ την ίδια χρονιά προβλέπεται η ολοκλήρωση της δεύτερης διασύνδεσης Ελλάδας - Ιταλίας. Το νέο σχέδιο προγράμματος ανάπτυξης 2025-2034 αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι το έργο έχει ενσωματωθεί στο ΔΠΑ του ΕΣΜΗΕ καθώς και το 10ετές πλάνο του ENTSO-E (TYNDP), ενώ παράλληλα η TERNA θα εντάξει το έργο στο Πλάνο Ανάπτυξης του Ιταλικού Συστήματος.
Όσο για τη μεγάλη διασύνδεση Ελλάδα - Κύπρος - Ισραήλ (Great Sea Interconnector), ο σχεδιασμός για το GAI αφορά σε συνολική δυναμικότητα μεταφοράς 3 GW και σε δεύτερο χρόνο στην περαιτέρω ανάπτυξη σε 6-9 GW. Η προτεινόμενη όδευση του έργου, που έχει αρχική εκτίμηση προϋπολογισμού 8,1 δισ. ευρώ, αφορά σε υποθαλάσσια διέλευση από την Ελλάδα μέσω Αδριατικής μέχρι τη Σλοβενία, και στη συνέχεια μέσω χερσαίας διαδρομής προς Αυστρία και Νότια Γερμανία. Βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις με τους εμπλεκόμενους Διαχειριστές Συστήματος Μεταφοράς που έχουν εκφράσει τη βούλησή τους να συνεργαστούν για την ωρίμανση του έργου.
Για τη διασύνδεση Ελλάδας - Αιγύπτου, ο ΑΔΜΗΕ το επόμενο διάστημα θα προχωρήσει στην κατάθεση πρότασης προκειμένου να συμμετάσχει μετοχικά στην εταιρεία Elica του ομίλου Κοπελούζου που αποτελεί τον φορέα υλοποίησης του έργου. Το έργο ήδη έχει μπει στα λεγόμενα "έργα αμοιβαίου ενδιαφέροντος" της Ε.Ε. και είναι υποψήφιο προς χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Για μετά το 2030 τοποθετείται χρονικά η αναβάθμιση της διασύνδεσης Ελλάδας - Β. Μακεδονίας, ενώ ειδική μνεία γίνεται στο πλάνο για τα δύο νέα έργα που περιλαμβάνονται στο πλάνο: τη διασύνδεση Ελλάδας - Γερμανίας (γνωστό ως Green Aegean Interconnector) και τη διασύνδεση Ελλάδας - Σαουδικής Αραβίας (γνωστό ως Saudi Greek Interconnector). Όπως αναφέρεται έχει ήδη συσταθεί η εταιρεία ειδικού σκοπού Saudi Greek Interconnection από τον ΑΔΜΗΕ και τον διαχειριστή του συστήματος μεταφοράς της Σαουδικής Αραβίας, National Grid, ως πρώτο βήμα για την ωρίμανση του project, με την εκπόνηση των μελετών για την εμπορική βιωσιμότητα του έργου της διασύνδεσης για τη μεταφορά καθαρής ενέργειας από τη βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή στην Ευρώπη.
